Татарстан Язучылар берлеге, бертуган энесе Илнур Рәүф улы Закировның махсус хәрби операциядә һәлак булуы сәбәпле, язучы Гөлүсә Закированың авыр кайгысын уртаклаша.
Татарстан Язучылар берлеге идарәсе Гаяз Исхакый, Һади Такташ, Фатих Хөсни, Абдулла Алиш һәм Җамал Вәлиди исемендәге әдәби премия лауреатларын билгеләде.
Гаяз Исхакый исемендәге премия Чаллыдан шагыйрь, публицист Данис Хәйруллинга бирелде. Аны премиягә Берлекнең Чаллы бүлекчәсе тәкъдим итте.
Шигьрият өчен бирелүче Һади Такташ премиясенә Шәмсия Җиһангирова лаек булды.
Елның иң яхшы проза әсәре өчен бирелә торган Фатих Хөсни премиясенә Әлмәттән Рәмхия Габделхакова ия булды. Аны Берлекнең Әлмәт бүлекчәсе күрсәтте.
Балалар язучысы Ләлә Сабирова Абдулла Алиш премиясе лауреаты булды.
Әдәби тәнкыйть өчен тәгаенләнгән Җамал Вәлиди премиясенә Равил Рахмани лаек булды.
Драматургия секциясе тәкъдиме буенча Туфан Миңнуллин премиясе Альберт Гаделшага тапшырылачак.
Лауреатларга премияләр Язучылар берлеге корылтаенда тапшырылыр дип көтелә.
https://tatar-inform.tatar/Рузилә Мөхәммәтова
Татарстан Язучылар берлегенең берләштерелгән остаханәләре утырышы Тукай премиясенә кандидатларны күрсәтте. Тәкъдим ителгән 7 кандидатура Берлекнең идарә утырышында каралачак.
Берлекнең поэзия остаханәсе җитәкчесе Газинур Морат күренекле шагыйрь Рәниф Шәрипов кандидатурасын тәкъдим итте һәм бу тәкъдим бертавыштан хупланды.
Проза, драматургия һәм балалар әдәбияты остаханәләреннән язучы Марат Әмирханов, Рәфкать Кәрами, Рәдиф Сәгъди, Зиннур Хөснияр, Рафис Корбан һәм Алмаз Хәмзин кандидатуралары тәкъдим ителде. Барысы да күпчелек тавыш белән хупланды.Тәкъдим ителгән һәр язучы турында уңай фикерләр әйтелде.
Идарә карамагына шулай ук Язучылар берлегенең Әлмәт бүлекчесе һәм Чаллы бүлекчәсе тәкъдимнәре дә керәчәк.
https://tatar-inform.tatar/ Рузилә Мөхәммәтова
Кукмараның Манзарас авылы мәдәният йортында прозаик, шагыйрә, публицист, мөгаллимә Рифә Рахманның “Татар кызы” романына багышланган республикакүләм фәнни-гамәли конференция үтте.
Конференциядә язучылар Рифә Рахман, Газинур Морат, Рәҗәп Бәдретдинов, Рифат Сәлах, укытучылар, укучылар, китапханәчеләр, әдәбият, сәнгатьне үз итүчеләр катнашты. Чарада “Татар кызы” романы буенча язылган чыгышлар укылды, әсәр турында укучыларның фикерләре яңгырады. Соңыннан конференциядә актив катнашучылар бүләкләнде.
Мәскәүнең «ИКАР» нәшриятында «Гасырдан гасырга. Татар поэзиясе» (ХХI гасыр) китабы басылып чыкты. Төзүчеләре – Ркаил Зәйдулла, Сергей Гловюк, Илсөяр Иксанова, Гәүһәр Хәсәнова. Проект авторы – Сергей Гловюк.
24 гыйнвар көнне Башкортстанның Дүртөйле районында мәшһүр татар-башкорт шагыйре Ш.БАБИЧның тууына 130 ел тулуга багышланган тантаналы чаралар булып узды. Казаннан Әсән авылында туып үскән язучы, әдәбият белгече Галимҗан Гыйльманов катнашты. Тантаналы кичә кысаларында, Ш. Бабич турындагы хезмәтләре һәм Наҗар Нәҗмигә багышланган шигырьләр циклы өчен, Г. Гыйльмановка Наҗар Нәҗми исемендәге премия бирелде. Котлыйбыз!
15 февральгә кадәр Татарстан Республикасының Габдулла Тукай исемендәге Дәүләт премиясенә гаризалар кабул ителә. Бу хакта ТР Мәдәният министрлыгы матбугат хезмәте хәбәр итә.
Премия җәмәгатьчелек тарафыннан танылган, Ватан мәдәниятен һәм милли мәдәниятне үстерүгә зур өлеш керткән, югары дәрәҗәдәге һөнәри осталыгы белән аерылып торган, авторлык стиленең үзенчәлегенә, яңалыгына һәм оригинальлегенә ия булган әдәбият һәм сәнгать әсәрләре (сынлы сәнгать, музыка, театр, эстрада-цирк, кино, архитектура һәм шәһәр төзелеше), шулай ук сәнгать белеме һәм сәнгать өлкәсендә күренекле фәнни тикшеренүләр өчен бирелә.
Җиңүчеләргә Лауреат исеме бирелә, акчалата бүләк, диплом, лауреатның мактау билгесе һәм таныклык тапшырыла.
Премия, гадәттәгечә, бөек татар шагыйре Габдулла Тукайның туган көнендә Татарстан Республикасы Рәисе тарафыннан тапшырыла.
Әсәрләрне Татарстан Республикасы министрлыклары, ведомстволары һәм иҗат берлекләре, шулай ук предприятиеләр, фәнни учреждениеләр, мәдәният һәм сәнгать учреждениеләре, югары уку йортлары, иҗтимагый берләшмәләр тәкъдим итә.
Тулырак: https://tatar-inform.tatar
Күренекле татар шагыйрәсе, журналист, Татарстан Республикасы Язучылар берлеге әгъзасы Нәҗибә Сафина белән хушлашу мәрасиме үтте. ТР Язучылар берлеге рәисе урынбасары Рифат Җамал биредәге чыгышында татар әдәбияты зур югалту кичерүен билгеләде.
«Бүген татар әдәбияты зур югалту кичерә. Нәҗибә Сафина турында бик озаклап сөйләп була. Ул безнең халкыбызның билгеле шәхесе. Татар халкы өчен күп көч куйган шәхес», — диде Рифат Җамал.
Шулай ук ТР Язучылар берлеге рәисе урынбасары Илсөяр Ихсанова да бәхилләшү барышында мәрхүмәнең милләтпәрвәр шәхес булуын ассызыклады.
«Нәҗибә апа бөтен җирдә дә татар телен, татар мәгарифен күтәрергә кирәк, дип сөйләде. Ул үзенең йөрәк авазын бар тарафка да җиткерергә тырышты. Ул безнең балалар өчен дә, олылар өчен дә — поэзиядә дә, прозада да каләменең көчен күрсәтте! Соңгы көненә кадәр язды. Әле аның басыласы бик күп әсәрләре калган, алар киләчәктә чыгуына ышанабыз», — диде ул.
Нәҗибә Сафинаның кызы Лилия ханым әнисенә карап һәрвакыт сокланып яшәвен әйтте.
«Әни үзенә карата белә иде халыкны. Мин аңа балачактан ук һәрвакыт сокландым. Дөньяның матурлыгын яратырга, яшәешне яратырга өйрәтте. Аның белән һәрчак кызык иде», — дип сөйләде ул «Татар-информ» хәбәрчесенә.
Нәҗибә Сафина белән хушлашырга аның якыннары, каләмдәшләре килгән иде.
tatar-inform.tatar/ Юлай Низаев
Күренекле татар шагыйрәсе, журналист, Татарстан язучылар берлеге әгъзасы Нәҗибә Сафина вафат.
Шагыйрә белән бәхилләшү мәрәсиме бүген, 11 январьда, сәгать 14.00 да Казанның Дальний Переулок, 37 нче йорт адресы буенча узачак. Башкортстанда Нәҗибә Сафина белән хушлашу, иртәгә, 12 гыйнварда аның туган авылы Кисәк-Каенда була.
Мәрхүмәнең якыннарының һәм туганнарының тирән кайгысын уртаклашабыз. Урыны җәннәттә булсын.
Татарстан Язучыларының Яр Чаллы бүлеге 2024 елның 26 декабрь көнне ижади елын йомгаклады.
Татарстан Язучылар берлеге урынбасары – Яр Чаллы язучылар бүлеге җитәкчесе, Габдулла Тукай исемендәге премия лауреаты Факил Сафин еллык хисап доклады белән чыгыш ясады. 2024 ел бик күп төрле бәйрәм чаралары, очрашулар, иҗади аралашулар, әдипләр тормышын тагын да җанландырып җибәрүгә этәргеч булган; яңа китаплар дөнья күргән, бәйгеләрдә җиңүләр яуланган! Иҗади эш нәтиҗәле булган димәк! Факил Сафин хисабыннан күренгәнчә, эшләнгән эш шактый. Киләсе елга планнар да саллы. Болар – Бөек Җиңүгә 80 ел тулу уңаеннан әдәби әсәрләр иҗат итү, публицистик язмалар әзерләү, актив чыгышлар ясау, яшь алмаш әзерләү.
Яр Чаллы Башкарма комитетының Мәдәният идарәсе җитәкчесе Румил Кәрамиев үтеп баручы гаилә елының үзенчәлекле булуын, әдипләрнең татар телен саклау буенча актив эш алып баруын, актив иҗат итүләрен, һәм шулай ук Чаллы язучылар бүлегенең Чаллы төбәге язучыларының иҗатын пропаландалау юнәлешендә зур эшчәнлек алып баруын билгеләп үтте.
Еллык нәтиҗә ясау бәйрәм рухындагы җанлы фикер алышулар белән үрелеп барды.
10 январьда Алматыда “Хәзерге заман казакъ шигърияте антологиясе” һәм “Хәзерге заман татар хикәяләре антологиясе” җыентыкларын тәкъдим итү кичәсе узачак.
Хөрмәтле Марат Нәби улы! Сезне, татар халкының данлыклы вә шөһрәтле улын Татарстан язучылары, шагыйрьләре исеменнән ихлас күңелдән олы бәйрәмегез белән тәбрик итәбез, корычтай сәламәтлек, иминлек телибез.
Мәрхүмә белән хушлашу мәрасиме соңгы елларда шагыйрә гомер кичергән өлкәннәр йорты территориясендә үтте.
Күренекле шагыйрә, Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре, Һади Такташ исемендәге әдәби премия лауреаты Салисә Гәрәева белән хушлашырга Минзәлә районы җитәкчелеге, ТР Язучылар берлеге әгъзалары, каләмдәш дуслары, шагыйрәнең иҗатын яраткан һәм аны якын иткән якташлары, авылдашлары, туганнары килгән иде.
Шагыйрә белән хушлашу сүзләрен район җитәкчелеге исеменнән район башкарма комитеты җитәкчесенең социаль мәсьәләләр буенча урынбасары Нэля Бикеева, ТР Язучылар берлеге исеменнән Яр Чаллы бүлеге җитәкчесе Факил Сафин әйтте, дуслары, танышлары чыгыш ясадылар.
Минзәлә районы имам-мөхтәсибе Рәмзил хәзрәт дини йолаларга туры китереп, шагыйрәне соңгы юлга озатуда катнашты.
Салисә Гәрәева Минзәлә шәһәренең татар зиратында, язучы Фәнзаман Баттал белән янәшә, данлыклы шәхесләр аллеясында җирләнде.
Югалту… Күренекле шагыйрә, Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре, Һади Такташ исемендәге әдәби премия лауреаты Салисә Гәрәева вафат.
Татарстан Язучылар берлеге мәрхүмәнең якыннарының авыр кайгысын уртаклаша. Авыр туфрагы җиңел, урыны җәннәттә булсын.
Шагыйрәне үзенең үтенече белән 7 гыйнварда Минзәләдә җирләячәкләр.
Башкортстан “Китап” нәшриятының “Кардәшлек киштәсе” сериясендә Татарстанның халык язучысы Тәлгат Галиуллинның “Язмыш юллары” исемле җыентыгы дөнья күрде.
Татарстан Республикасы Лаеш муниципаль районы Башкарма комитеты һәм Атабай авыл мәдәният йорты якташ язучылары Булат Ибраһимов исемендәге «Каләм» районкүләм шигырь һәм хикәя язучылар бәйгесен башлап җибәргән. Бу мәгълүматны Булат Ибраһимов үзе дә раслады.
Бәйгедә Лаеш шәһәре һәм Лаеш районы авылларында яшәүче яки белем алучы татар телендә иҗат итүче һәркем катнаша ала.
Бәйгегә эшләр 2025 елның 15 гыйнварына кадәр кабул ителә. Бәйгенең җиңүчеләрен февраль аенда игълан итәчәкләр. Тулырак мәгълүмат белән нигезләмәдән танышып була.
https://tatar-inform.tatar
25 декабрьдә ЧР Урмай авылында “Чувашстан Республикасы татар авылларын өйрәнүчеләр клубы”ның беренче форумы узды. Форумда Комсомол районы муниципиаль округы башлыгы Н.Н.Раськин, РФ мөселманнары Диния нәзарәте вәкиле Әхмәт хәзрәт Макаров, ТР Язучылар берлеге рәисе, депутат Р.Р.Зәйдуллин, ТР ФА Ш.Мәрҗани исем. Тарих институты директор урынбасары М.М.Гыйбатдинов, Түбән Новгород өлкәсе татарларының региональ милли-мәдәни автономиясе җитәкчесе М.Г.Абдулганиев һ.б.лар катнашты.
Форум кысаларында “Чувашстан Республикасы татарлары” дигән фәнни-гамәли конференция узды. Ш.Мәрҗани исем. Тарих институты директор урынбасары М.М.Гыйбатдинов, Идел буе һәм Урал алды тарихы бүлеге хезмәткәрләре – Р.Р.Әминов, Х.З.Баһаветдинова, И.И.Гайнуллиннар чыгыш ясадылар.
Чарада шулай ук Урмай авылы тарихына багышланган китап тәкъдир ителде.
Шагыйрьләр Айрат Шәйхетдинов, Гүзәлия Галләмова, кинорежиссер, прозаик Нәсүр Йөрешбаев һәм рус телендә иҗат итүче язучы Линар Ахметянов Татарстан Язучылар берлегенең яңа әгъзалары булды. Әлеге карар 24 декабрьдә Берлекнең идарә утырышында кабул ителде. Котлыйбыз!
“Самара татарлары” журналының өченче санында Г.Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты, язучы Ләбиб Леронның режиссёр, артист һәм язучы Әхтәм ага Зарипов турындагы истәлекләре урын алган. Язманың авторы – журналист Фәрид Шириязданов.
Самара татарлары һәрвакытта Татарстандагы матур үзгәрешләргә куанып яши. Мөмкинлекләре чикләнгән булуга карамастан, биредә дә татарлык рухын сүндермәс өчен милләтебезнең тирән тарихын ачыклау һәм бай мирасын пропагандалау өлкәсендә эшчәнлек алып баралар. Биредә “Самара татарлары” журналы, “Бердәмлек”, “Сәлам” газеталары нәшер ителә. Аларның һәрберсе үз юлы белән барса да, максатлары бер – татар халкына хезмәт итү.
Киләчәктә дә Самара матбугатында татар мәдәнияте өлкәсендә дан казанган әдипләребез, милләтнең тоткасы булган мәшһүр шәхесләр турында мәкаләләрне Татарстан язучыларыннан дә көтәбез.
“Самара татарлары” журналы редакциясе
«Яңа татар пьесасы» драматургия бәйгесе нәтиҗәләрен Камал театрында Нәкый Исәнбәтнең тууына 125 ел тулу уңаеннан оештырылган «Син сазыңны уйнадың» әдәби-музыкаль кичә алдыннан игълан иттеләр.
Комиссия финалга чыккан әсәрләр арасында сигезен премияләргә лаек дип карар чыгарган. 3 призлы урыннан тыш 3 кызыксындыру премиясе, «Балалар өчен пьеса» номинациясе һәм Мәдәният министрлыгы премиясен каралган. Бәйге ябык форматта уздырылды.
Бәйгенең кызыксындыру премияләре Чаллы язучысы Лилия Фәттаховага, танылган драматурглар Мансур Гыйләҗев һәм Ркаил Зәйдуллага тапшырылды.
«Нәкъ шушы әсәрләр буенча нык дискуссия булган иде», – диде сәхнәгә җиңүчеләрне котларга чыккан Миләүшә Айтуганова. Ул Мансур Гыйләҗев әсәренең кино төшерү өчен кызыклы булуын әйтеп, «Бәлки, куеп карармын», диде.
Махсус премияне алырга чыккан Мансур Гыйләҗев микрофон янына килеп: «Беренче премияне алып булмаса да, мин бик шатланам – миннән дә яхшырак пьесалар язган авторлар бар икән», диде.
Тагын бер махсус премияне алырга чыккан Ркаил Зәйдулла: «Бик зур рәхмәт, нык зурладыгыз. Мин Мансур Гыйләҗевтән да ныграк шатланам», диде.
«Балалар өчен пьеса» номинациясе җиңүчесен Камал театры артисты, режиссер, педагог һәм жюри әгъзасы Илдар Хәйруллин котлады. Ул балалар өчен пьесаларның аз килүен искәртте. Җиңүче – «Энҗе күл сере» пьесасы өчен Эльвира Каюмова.
Премияләрне тапшырырга Камал театрының баш режиссеры Фәрит Бикчәнтәев чыкты. III премиягә «Дүрт ябалак» төнге клубы» пьесасы өчен Салават Юзеев ия булды. II премия «Җилләр тулы җилкәннәрем» пьесасы өчен Артур Шәйдуллинга (Камал театрында куелган «Сагынырсызмы?» спектакле авторы) тапшырылды. I премия «Галәмне гизгән татар» пьесасы өчен Артур Ибраһимовка тапшырылды. Әлмәт егете Артур үткән елгы бәйгедә II, III премияләрне алган иде.
Мәдәният министрлыгының махсус премиясен мәдәният министры урынбасары Дамир Натфуллин тапшырды. «Залда бик күп сәнгать әһелләре утыра. Яңа елда сезгә илһамлы ачышлар, яңа казанышлар, сәламәтлек телим. Бу тантананың иң зур әдипләребезнең берсе булган Нәкый Исәнбәтнең 125 еллыгы уңаеннан оештырылган кичә алдыннан булуы да әһәмияткә ия. Чөнки ул да 30дан артык пьеса язган әдибебез. Бу бәйгенең әһәмияте зур булуын да тоябыз. Ул алга таба да булыр», диде Дамир Натфуллин.
Әлеге премиягә «Мосафирлар» пьесасы өчен танылган язучы, драматург Айгөл Әхмәтгалиева ия булды.
Галиәсгар Камал исемендәге татар дәүләт академия театрында «Яңа татар пьесасы 2024» бәйгесенең жюри утырышы узды. Бәйгегә барлыгы 62 әсәр кабул ителсә, хәзерге вакытта жюри тарафыннан 2 турга 21 пьеса сайланды. Камал театры сайтында конкурсның 2 турына узган пьесалар исемлеге тәкъдим ителә:
https://tatar-inform.tatar/Рузилә Мөхәммәтова
Фото: Салават Камалетдинов
Чаллыда Абдулла Алиш, Шәүкәт Галиев исемендәге әдәби премияләр лауреаты, язучы Рәшит Бәшәрнең 75 яшьлек юбилеена багышланган тантаналы чара булды.
Аяз Гыйләҗев исемендәге Чаллы татар дәүләт драма театрының сәнгать җитәкчесе Олег Кинҗәгулов язучының тормышына һәм иҗатына багышланган театраль тамаша әзерләгән.
Юбилярны ТР язучылар берлеге рәисе Ракил Зәйдуллин, шәһәр башкарма комитет җитәкчесе урынбасары Винер Харисов, язучылар, мәдәния һәм сәнгать әһелләре котлады.
Язучыларның әсәрләре җыр, биюләр белән үрелеп барды. 2, 29, 54, 59нчы гимназия, 84нче Г.Акыш исемендәге лицей-интернат укучылары Рәшит Бәшәрнең әсәрләрен укыдылар. «Агадир» цирк студиясе чыгышы да нур өстенә нур булды.
https://shahrichalli.ru
16 декабрьдә Татарстан Язучылар берлеге рәисе Ркаил Зәйдулла Бурятия Язучылар берлеге рәисе Сергей Доржиевны кабул итте. Әлеге очрашуда үзара хезмәттәшлек, уртак проектлар турында сөйләштеләр.
24 декабрьдә Г.Камал исемендәге Татар дәүләт Академия театры бинасында Татарстанның халык язучысы, галим Нәкый Исәнбәтнең тууына 125 ел тулу уңаеннан “Син сазыңны уйнадың” дип исемләнгән әдәби- музыкаль кичә була. Башлана 18.30 сәгатьтә.
Белешмәләр өчен телефон: 236-97-71
Сценарий авторы – Хәбир Ибраһим, режиссеры – Лилия Әхмәтова.
10 декабрьдә Г.Камал исемендәге Татар дәүләт Академия театрының кече залында шагыйрь Дәрдемәнднең тууына 165 ел тулу уңаеннан “Исте җилләр ил эченнән…” дип исемләнгән шигъри-музыкаль кичә узды.
Кичә шагыйрә Лилия Гыйбадуллинаның “Дәрдемәнд” поэмасына нигезләнеп, ике чор шагыйренең эчке әңгәмәсе рәвешендә театральләштерелгән иде. Дәрдемәнд шигырьләре танылган шагыйрьләр Рүзәл Мөхәммәтшин, Гөлүсә Батталова, Йолдыз Миңнуллина, Булат Ибраһимов укуында яңача яңгырады. Танылган җырчы Илгиз Мөхетдинов, биюче Илдус Габдрахманов, музыкант Ильяс Фәрхуллин җыр, музыка һәм пластика аша Дәрдемәнднең рухи дөньясын тагын да тирәнрәк ачып бирде. Кичәнең башында актриса Зөлфия Шәмсуарова һәм нәни артистлар – Идел Мөхәммәтшин, Закир Сираев, Сәйдәш Гарифҗанов чыгышы халыкны беренче сулыштан ук алып кереп китте.
Сценарий авторы – Лилия Гыйбадуллина, режиссеры – Нәфисә Исмәгыйлева.
Яр Чаллы шәһәренең Гали Акыш исемендәге 84нче лицей-интернатында, “Җомга кунагы” кичәсе кысаларында Татарстан Язучылар берлеге урынбасары – Яр Чаллы язучылар бүлеге җиәкчесе, Габдулла Тукай исемендәге дәүләт премиясе лауреаты Факил Сафин укучыларга әдәби дәресләр үткәрде.
Укучылар белән язучы кем ул һәм ниләр яза дигән сорауга җаваплар эзләп, тактага биремнәр язып, аларга укучылардан җаваплар алып һәм күпкырлы сорауларга җавап бирде, шигырьләрен сөйләде, лицей укучылары да язучының шигырьләрен сәнгатьле итеп сөйләделәр. Укучы Шәйдуллин Кәрим белән бергә бик матур итеп, баянда да уйнап күрсәтте.
Балаларга осталык дәресе буларак ел дәвамында уздырылып баручы әдәби дәресләр, аларны язучылар иҗаты белән таныштырып кына калмый, шигырь һәм хикәя язу алымнарын да аңлата, балаларны киләчәктә иҗатка илһамландырып, туган телне, татар әдәбиятын тирәнрәк өйрәнү дәресе дә булып тора.
Татарстан Язучылар берлеге урынбасары – Яр Чаллы язучылар бүлеге җитәкчесе, Габдулла Тукай исемендәге дәүләт премиясе лауреаты, Чаллы шәһәренең мактаулы гражданы Факил Сафин һәм “Мәйдан” журналының җаваплы редакторы, шагыйрә Лилия Гыйбадуллина Әгерҗе районы Кадыбаш урта мәктәбендә “Ихластан сөйләшү” дип исемләнгән очрашу кичәсендә булдылар.
Очрашу барышында Факил Сафин һәм Лилия Гыйбадуллина тормыш һәм иҗат юллары белән таныштырдылар, әсәр язу серләрен ачтылар. Кичә моңлы җырлар, шигырьләр, театраль тамаша белән үрелеп барды. Мәктәп коллективы Факил Сафинның “Тормышның туган көне” шигырен сәхнәләштерделәр. Укучылар һәм укытучылар язучыларга үзләрен кызыксындырган сорауларын бирделәр.
Килгән кунаклар белән җанлы әңгәмә, укучылар күңелендә тәэсирле истәлекләр белән хәтерләрендә уелып калыр.
Быел «Абязов-фестиваль»нең бер концерты татар этник мәдәниятенә багышлана. «Шәрыкъ рапсодиясе» концерты 11 декабрьдә Сәйдәшев исемендәге Дәүләт зур концертлар залында үтәчәк.
«Афишада татар этник мәдәниятенә багышланган әдәби-музыкаль этюдлар яңгыраячак. Татар шагыйрьләре әсәрләрен тәрҗемәдә Россиянең халык артисты Евгений Князев La Primavera оркестрына кушылып башкара», диелгән концерт программасында.
Әлеге концерт беренче мәртәбә 2023 елда «Рәсүлев укулары» халыкара фәнни-гамәли концеренциянең мәдәни программасы кысаларында Троицк шәһәрендә яңгыраган. Проектта Габдрахман Утыз-Имәни, Мөхәммәдьяр, Дәрдмәнд, Муса Җәлил, Габдулла Тукай һәм башка татар шагыйрьләренең шигырьләре укылган.
Сценарийны Мәскәү драматургы Константин Рубинский язган. Шигырьләрне Россиянең халык артисты Евгений Князев укыган. Оркестрга милли татар инструменты кыл-кубыз да кушылган. Кыл-кубызда музыкант, композитор һәм дирижер Ильяс Камал уйнаган.
«Мин бу концертны Казанга алып килергә хыялландым. Ниһаять, без аны «Абязов-фестиваль» кысаларында күрсәтә алачакбыз. Мин аны милләт өчен борчылып йөргән татар зыялыларына тәкъдим итәргә теләр идем. Концертка татар зыялыларын көтәм», ди La Primavera оркестрының сәнгатьҗитәкчесе һәм баш дирижеры Рөстәм Абязов.
Концерт 18.30 сәгатьтә башлана.
tatar-inform.tatar
Аксубай район мәдәният йортында IX зональ «Хәсән Туфан укулары» узды. Жюри әгъзалары Язучылар берлеге рәисе Ркаил Зәйдулла, Татарстанның халык язучысы Нәбирә Гыйматдинова, Татарстанның халык шагыйре Газинур Морат конкурста катнашучы балаларның иҗатын бәяләде. Укулар шагыйрьнең туган авылы Иске Кармәттәге музей-йорты белән танышудан башланды.
Башкортстанның Бишбүләк районы Ает авылында фронтовик шагыйрь Фатих Кәримне искә алу чаралары уза. Әдипнең 115 еллыгына багышланган тантаналарда Татарстан Язучылар берлеге рәисе урынбасары Рифат Җамал, язучы Рафис Корбан катнаша.
5 декабрьдә Татарстан Язучылар берлегенең Тукай клубында Татарстанның халык язучысы, Г. Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты, галим Мөхәммәт Мәһдиевнең тууына 95 ел тулуга багышланган хатирәләр кичәсе булып узды. Чарада М. Мәһдиев әсәре буенча куелган “Без – кырык беренче ел балалары” дигән нәфис фильм күрсәтелде. Соңыннан әдип һәм галим турында аның элеккеге хезмәттәшләре, студентлары, туганнары истәлекләрен сөйләде. Кичәдә шулай ук 2025 елда телевидение экраннарына чыгачак “Кеше китә – җыры кала” әсәре буенча куелган сериалдан өзек күрсәтелде (режиссеры – Александр Далматов).
Арча районының Г.Камал исемендәге Сикертән мәктәбендә Татарстанның халык язучысы М.Мәһдиевнең 95 еллык юбилеена багышланган IX районара М.Мәһдиев укулары булып узды.
Чарада Мөхәммәт Мәһдиевнең кызы, Саҗидә Сөләйманова, Гавриил Державин исемендәге әдәби премияләр лауреаты, Татарстан язучылар берлеге әгъзасы – Хәсәнова Гәүһәр Мөхәммәт кызы; шагыйрә, Саҗидә Сөләйманова, Һади Такташ премияләре лауреаты, Татарстан Язучылар берлеге рәисе урынбасары, М.Мәһдиевнең студенты – Иксанова Илсөяр Вазыйх кызы; журналист, режиссёр, «Кеше китә – җыры кала” телесериалының сценарий авторы, режиссёры – Александр Анатольевич Далматов; Татарстан Республикасының атказанган укытучысы, Россия Федерациясенең мәгариф отличнигы, озак еллар “Казан арты” тарих-этнография музееның әдәбият-сәнгать бүлеге җитәкчесе булып эшләгән Гарипов Шәфигулла Зәйнулла улы; Арча муниципаль районы “Мәгариф идарәсе” муниципаль учреждениесе җитәкчесе – Мөхәмәдияров Рамил Данил улы; Арча муниципаль районы «Мәгариф идарәсе” муниципаль учреждениесенең милли мәсьәләләр буенча методисты – Мостафина Энҗе Габдуллатҗан кызы; “Агрокомплекс “Ак Барс” ширкәте директоры – Абдуллин Ленар Илсур улы катнашты.
Килгән кунаклар укучыларның һәм укытучыларның иҗади сәләтләрен, тырышлыкларын, эзләнүчәнлекләрен югары бәяләде, җиңүчеләргә дипломнар һәм истәлекле бүләкләр тапшырды.
IX Районара Мөхәммәт Мәһдиев укуларына Арча, Теләче, Биектау, Әтнә муниципаль районнары һәм Казан шәһәре укучылары һәм укытучылары актив катнашты.
29 ноябрь көнне Кукмара районы Зур Сәрдек авылы мәктәбендә Г.Морат исемендәге “Без шагыйрьле халык” дип исемләнгән шигырь конкурсының йомгаклау туры үтте. Әлеге бәйгедә Казан шәһәреннән килгән кунаклар, шагыйрь Газинур Морат, язучылар Ләбиб Лерон һәм Вакыйф Нуриев катнашты.
Әлеге матур чара барышында Газинур Васик улы үзенә ТР Рәисе Указы белән бирелгән Татарстанның халык шагыйре дигән мәртәбәле исемнең медален һәм таныклыгын мәктәп музеена тапшырды.
Төркиянең Элязыг шәһәрендә 29 ноябрь – 1 декабрь көннәрендә «Hazar şiir akşamları» исемле шигырь фестивале үткәрелә. Егерме җиденче мәртәбә оештырылган бу чарада быел Төркиянең үзеннән, Азәрбайҗаннан, Үзбәкстаннан, Кыргызстаннан, Төньяк Кипрдан, Косоводан, Ираннан, Македониядән 20ләп шагыйрь катнаша. Фестивальнең төп максаты – төрки дәүләтләр һәм төбәкләр арасындагы багланышларны ныгыту, төрки әдипләрне берләштерү. Иҗади очрашулардан, дискуссияләрдән, әдәби кичәдән торган эш программасы быел Төркия шагыйрьләре Зыя Күкалып, Нури Пакдил, Азәрбайҗан шагыйрәсе Гәнирә Пашаева иҗатларын күз уңында тотып төзелгән. Фестивальдә катнашучылар арасында татар шагыйре, Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы Рүзәл Мөхәммәтшин дә бар.
28 ноябрьдә Чаллының 29нчы гимназиясендә I төбәкара яшь иҗатчылар семинары үтте. Анда республикабызның 12 районыннан татарча әдәби иҗат белән актив шөгыльләнүче 9-11нче сыйныф укучылары, студентлар, 35 яшькә кадәрге иҗатчылар җыелды. Семинар эшчәнлегендә күренекле тел белгечләре, әдипләр – Факил Сафин, Илсөяр Иксанова, Әлфәт Закирҗанов, Равил Сабыр, Айгөл Әхмәтгалиева, Лилия Гыйбадуллина һәм Чаллы мәгариф идарәсе башлыгы Р.Н. Хуҗин, баш белгече Н.Г. Миначева катнашты.
Актаныш районы үзенең талантлы улын олылый. Габдулла Тукай премиясе лауреаты, тарихчы-язучы Вахит Имамовка багышлап, Актанышның беренче мәктәбендә методик кабинет ачылды.
Әлеге истәлекле чарада якташыбыз Вахит Имамов үзе дә катнашты. Татарстан Республикасы Язучылар берлеге, Чаллы Язучылар берлеге җитәкчеләре, танылган әдәбият вәкилләре, әдипләр белән кунакка кайтты.
Әлфия Авзалова исемендәге район мәдәният сараенда Вахит Имамовның 70 яшьлек юбилее уңаеннан зур әдәби-сәнгать кичә дә үткәрелде.
https://tatar-inform.tatar
Татарстанның халык язучысы Нәбирә Гыйматдинова һәм шагыйрь, прозаик, “Казан утлары” журналы бүлек мөхәррире Рафис Корбан Казан федераль университеты филиалы булып саналган Алабуга педагогия институты студентлары белән очрашты. Бу чара доцент, тәнкыйтьче, прозаик Гомәр Даутов ярдәме белән үткәрелде. Студентлар татар әдәбиятының бүгенге хәле белән кызыксынды, икесенең дә әсәрләренә анализ ясады. Сорау-җавап рәвешендә барган кичә яшьләрдә бик матур тәэсир калдырды.
Татарстан Язучылар берлеге рәисе Ркаил Зәйдулла һәм язучы, “Казан утлары” журналының баш мөхәррире Рөстәм Галиуллин Саха (Якутия) Республикасы Мәдәният министры Афанасий Ноев белән очрашты.
Татарстан Республикасы Рәисе Рөстәм Миңнеханов карары нигезендә әдәбиятны һәм массакүләм мәгълүмат чараларын үстерүгә зур өлеш кертүе, нәтиҗәле иҗади эшчәнлеге өчен язучы, “Казан утлары” журналының баш мөхәррире Галиуллин Рөстәм Госман улына “Татарстан Республикасының атказанган сәнгать эшлеклесе” дигән мактаулы исем бирелде. Котлыйбыз!
22 ноябрь көнне әдәбият галиме, тәнкыйтьче, Җамал Вәлиди премиясе лауреаты Минһаҗева Ләйлә Ихсан кызына РФ Мәгариф һәм фән министрлыгы башлыгы Валерий Фальков тарафыннан югары бүләк – “Ветеран” күкрәк билгесе тапшырылды.
Ләйлә Ихсан кызы 2016 елдан башлап Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы. Аның әдәби һәм тәнкыйть эшчәнлеге татар әдәбиятын үстерүгә, яшь авторларга ярдәм күрсәтүгә, һәм, әдәби тәнкыйтнең актуаль мәсьәләләрен күтәрүгә юнәлтелгән. Ул үзенең киңкырлы белеме һәм фәнни-тикшеренү эшләре белән әдәбият дөньясында абруй казанды.
Без Ләйлә Ихсан кызын бу зур уңышы белән ихлас күңелдән котлыйбыз һәм аның эшчәнлегенең югары бәяләнүенә шатланабыз. Киләчәктә дә иҗади уңышлар телибез, яңа проектлар һәм татар әдәбиятын күтәрү юлында идеяләренең тормышка ашуын көтәбез.
22 ноябрьдә #ӘдәбиМарафон проектының 2024 ел яңа сезоны финалистлары бүләкләнде. Тантана Казан шәһәренең Идел буе физик культура, спорт һәм туризм университетының концертлар залында узды.
Мамадыш үзәк китапханәсе язучы һәм журналист Вәрис Галинең 65 яшьлеге уңаеннан “Каләм остасы” дип аталган әдәби-музыкаль кичә уздырды.
Анда язучының каләмдәшләре, Мамадыштагы Камил Вәлиев исемендәге икенче санлы лицей укучылары һәм укытучылары, күпсанлы катап сөючеләр катнашты. Сигез китап авторы Вәрис Гали иҗатында Мамадыш төбәге, аның тарихы, кызыклы һәм гыйбрәтле язмышлы халкы тормышы киң яктыртылган.
Менә 28 ел инде ул Мамадыш районында эшләүче Шәйхи Маннур исемендәге әдәби-иҗат берләшмәсенә дә җитәкчелек итә. Шушы вакыт эчендә җирле авторларның кырыктан артык китабын редакцияләп, күбесенә кереш сүзләр язып, төрле нәшриятләргә тапшырган.
Актив иҗади эшчәнлеге өчен Вәрис Гали 2003 елда Татарстан Язучылар берлеге белән Мамадыш районы хакимиятенең Шәйхи Маннур исемендәге премиясенә, 2007 елда “Татарстан Республикасының атказанган мәдәният хезмәткәре” дигән мактаулы исемгә, 2011 елда Татарстан Журналистлар берлегенең “Бәллүр каләм” премиясенә лаек була. Кичәдә катнашкан каләмдәшләре Рафиал Газизов, Гөлнур Васыйлова, Гыйлемхан Дәүләтшин, Юлия Аполлонова аның иҗатына югары бәя бирделәр. Китап укучылар якташларына күпсанлы сораулар әзерләгәннәр иде. Укучы балаларны да язучының иҗат кухнясы, әсәрләренең язылу тарихлары, киләчәккә планнары кызыксындырды. Вәрис Гали күптән түгел генә гуманитор конвой белән махсус хәрби операция зонасында булып, сугышчылар, госпитальләр хезмәткәрләре белән очрашып кайткан иде. Бу темага кагылышлы сораулар да күп яңгырады. Кичәдә язучының шигырьләреннән, хикәяләреннән һәм повестьларыннан өзекләр укылды.
Укучылар әлеге чарада Пушкин картасы белән катнаштылар.
Мөслимдә татар әдәбияты һәм сәнгате көннәре кысаларында бүген район мәктәпләрендә язучылар белән очрашулар үтте. Мөслим лицеенда укучылар белән очрашуда Татарстанның халык шагыйре, Язучылар берлеге рәисе Ркаил Зәйдулла, Татарстанның халык язучысы Нәбирә Гыйматдинова, Г. Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты, язучы Факил Сафин катнашты.
Татарстанның халык шагыйре, язучы Ркаил Зәйдулланың хикәяләре Үзбәкстанның “Шәрык йолдызы” (“Звезда Востока”) әдәби журналында басылып чыкты.
Зифа Басыйрова исемендәге район мәдәният йортында РСФСРның халык мәгарифе отличнигы, Саҗидә Сөләйманова исемендәге әдәби премия иясе, язучы Роза Хәбибуллинаның 90 яшьлек юбилеена багышланган әдәби-музыкаль кичә үтте.
Язучыны Татарстан Язучылар берлеге рәисе Ркаил Зәйдулла, район башлыгы урынбасары Азат Әхмәтҗанов, мәгариф өлкәсендәге хезмәттәшләре, каләмдәшләре, дуслары, туганнары, укучылары котлады. Алар юбиляр белән бәйле хатирәләрен яңарттылар, чәчәк бәйләмнәренә төреп, җылы теләкләрен җиткерделәр.
«Әдәби марафон» проекты версиясе буенча Айгөл Әхмәтгалиева, Ркаил Зәйдулла, Зифа Кадыйрова һәм Гөлүсә Батталова өченче сезон рәттән иң популяр язучылар булып кала бирә.
Соңгы берничә елда һәр ел саен әдәби марафон тантанасы алдыннан «Татнетны үстерү фонды» «Әдәби марафон» проектында катнашучыларга «Финал тантанасында кайсы язучыны/шагыйрьне/драматургны күрергә телисез?» дигән сорау бирә һәм әлеге анкета мәгълүматлары нәтиҗәсендә язучыларның рейтингын билгели.
Оештыручылар хәбәр итүенчә, бу юлы сораштыруда 1,6 меңгә якын кеше катнашкан.
«Татнетны үстерү фонды» укучылар сайлаган 370 тән артык исем арасыннан ТОП-50 авторны тәкъдим итә. Бәя эчендә аларны күпме укучы сайлавы турында мәгълүмат бирелгән.
Исемлекнең беренче унлыгында түбәндәге язучылар бар: Айгөл Әхмәтгалиева (505), Ркаил Зәйдулла (395), Зифа Кадыйрова (266), Гөлүсә Батталова (253), Нәбирә Гыйматдинова (128), Гөлсинә Галимуллина (116), Ләбиб Лерон (106), Факил Сафин (104), Сания Әхмәтҗанова (92), Гүзәл Галләмова (84).
Бу рейтингка керү өчен язучыга «Татнетны үстерү фонды»ннан киңәшләр дә бирелә: беренчедән, үз исемен акларлык итеп югары дәрәҗәдә әдәби әсәрләр иҗат итәргә тиеш; икенчедән, аның әсәрләре китап укучылар өчен мөмкин кадәр ачык булырга тиеш – аны теләсә кайсы китапханәдә яисә өлешчә/тулысынча электрон форматта да танышу мөмкин булса яхш; өченчедән, бу шәхес үзе дә халыкка ачык булырга тиеш – аның интернетта сайты, социаль челтәрдә бите булса, ТВ һәм радиода аны еш күреп/ишетеп булса яхшы, үзе мөмкин кадәр күп җирләрдә йөрергә һәм укучылары белән күбрәк аралашырга тиеш; дүртенчедән, бу шәхеснең күңел сафлыгы, эчкерсезлеге, юмартлыгы, ачык йөзле һәм шул ук вакытта гадел булуы, кыю булуы, үз сүзен әйтә алуы, ныклы рухлы булуы; бишенчедән, әдәби марафончылар белән очрашуларга ешрак килүе, алар белән күрешеп аралашуы, мәгънәле киңәшләр әйтеп чыгыш ясавы, уртак селфи/фотоларга төшүе, автографлар бирүе.
https://tatar-inform.tatar
Хөрмәтле татар әдәбиятын сөючеләр, 2024 елның XXVI, XXVII, XXVIII һәм XXIX #ӘдәбиМарафон проекты финалистлары!
Сезне 2024 елның 22 ноябрендә Казан шәһәрендә Идел буе физик культура, спорт һәм туризм университетының (Казан, Универсиада авылы, 35) зур концертлар залында үткәреләчәк #ӘдәбиМарафон проектының 2024 ел яңа сезоны финалистларын бүләкләү тантанасында көтеп калабыз! Чара 11:00 сәгатьтә башлана.
Тантанада Татарстанның атказанган һәм халык артисты Рөстәм Закиров белән Люция Мусина (кызлары Миләүшә Закирова белән), Татарстанның атказанган артисты Лилия Муллагалиева, Татарстанның атказанган һәм халык артисты Илшат Вәлиев, яшь һәм талантлы җырчылар, күп кенә фестивальләрнең лауреатлары Сөмбел Харисова, Айзилә Гарифуллина, Рөстәм Егоров, Айнур Каюмов һ.б. катнашуы да көтелә.
Әдәби марафончыларга һәм аларның әйдаманнарына бүләкләрне танылган язучылар, шагыйрьләр, хөкүмәтебез җитәкчелегеннән вәкилләр һәм башка танылган шәхесләр тапшырачак. Чарада язучылардан автографлар алу, алар белән бергә фотосессияләр һ.б. каралган.
Тантанага 2024 елның XXVI, XXVII, XXVIII һәм XXIX #ӘдәбиМарафон проекты финалистлары чакырулы.
Урыс телендә язучы шагыйрә Асия Зәбирова-Шәйдуллина Татарстан язучылар берлегенә шәрәфле әгъза итеп кабул ителде. Таныклыкны аңа Берлек рәисе Ркаил Зәйдулла тапшырды.
Татарстан Язучылар берлегенең «Язучы» нәшриятында Платон Алексеевич Ойунскийның (1893-1939) хикәяләр җыентыгы дөнья күрде.
Саха әдәбиятының алтын фондын тәшкил итүче, якут совет әдәбиятына нигез салучы Платон Ойунскийның әлеге китабына Якут-Саха Республикасында популярлык яулаган дүрт хикәясе туплап бирелде. Үз халкының күңел байлыгын чагылдырган әлеге әсәрләр татар укучысы өчен дә кызыклы булыр дип ышанабыз.
Каләмдәшәбез Вәрис Гали (Минневәрис Харис улы Мингалиев) Мамадыш районыннан юлга чыккан гуманитар конвой белән Луганск һәм Донецк Республикаларында, Запорожье һәм Херсон өлкәләрендә булып кайтты.
Алгы сызыкка барып кайту теләге анда моннан ике ел элек уянган булган. Лаеклы ялга чыккач та ул, махсус хәрби операция зонасына бару уеннан кире кайтмый. Агымдагы елның май аеннан моңа ныклап әзерләнә башлый. Махсус хәрби операция башланганнан бирле гуманитар ярдәмне Мамадыштан Донбасска алып баруны үз өстенә алган Фәнил Гыйззәтуллин да аның ниятенә каршы килми.
–Шыплап гуманитар ярдәм белән тутырылган дүрт машина һәм бер прицеп белән юлга кузгалдык. Шоферлар, озата баручылар, барысы, сигез кеше идек. Луганск, Донецк Халык Республикаларының, Херсон һәм Запорожье өлкәләренең, Кырымның өч дистәгә якын урынында булдык, алгы сызыктан ялга чыгарылган райондашларыбыз, офицер якташларыбыз, Татарстан егетләре белән очраштык, аларга алып килгән ярдәмнәрне тапшырдык, хәлләрен белештек. Сугышчылар алгы сызыктан аз гына ерактарак ял итәләр иде. Шуңа күрә көчле шартлаулар тавышын еш ишетергә туры килде. Якындарак кына безнең “Град”лар да залп бирде. Безнең яктан вертолетлар, самолетлар хәрби задание үтәргә дошман ягына очып үткәләделәр. Юлда хәрби машиналар, БТРлар, танклар күп очрады. Шунысына игътибар иттем, сугышчылар үзләрен чын каһарманнарча тоталар, алларында нинди бурыч торганын аңлыйлар. Мин аларга сокланып кайттым. Үзебездә дә бер нинди курку хисе булмады. Йөкләре бушагач, ике машинабыз алданрак кайтып киттеләр. Без, Фәнил Гыйззәтуллин, Раил Зиннәтуллин, Илнур Фәләхетдинов, Дамир Саттаров, ахырга кадәр бергә йөреп бетердек. Фәнил Гыйззәтуллин юл уңаенда Ростов шәһәреннән яу кырында башын салган якташыбыз, Дүсмәт егете Олег Степановның җәсәден алып кайтты, – дип сөйләде каләмдәшебез.
XXIV «Иделем акчарлагы» яшь язучыларның иҗади мәктәбе бәйгене оештыручыларның берсе — Татарстан Республикасы Язучылар берлегендә башланып китте.
Жюри тарафыннан әсәрләре яхшы дип бәяләнгән яшь каләмчеләр өч көн дәвамында яңа белемнәр туплаячак, үзләре кебек иҗатка гашыйк яшьләр белән танышачак, олпат язучыларыбызның киңәшләрен ишетәчәк.
• Илсөяр Вазыйх кызы Иксанова – шагыйрә, журналист, С. Сөләйманова, Һ. Такташ премияләре лауреаты, Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы, Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе, Татарстан Язучылар берлеге рәисенең иҗат эшләре буенча урынбасары, озак еллар дәвамында «Иделем акчарлагы» бәйгесендә жюри әгъзасы тарихи бина булган Язучылар берлеге буенча экскурсия үткәрде, аның эшчәнлеге белән таныштырды.
• Газинур Васикъ улы Моратов — шагыйрь, журналист һәм публицист, Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе, Татарстанның Г. Тукай исемендәге Дәүләт премиясе, Муса Җәлил премиясе, Татарстан Язучылар берлегенең Гаяз Исхакый исемендәге әдәби бүләге лауреаты, Татарстанның халык шагыйре, күп еллар «Иделем акчарлагы»ның жюри әгъзасы яшь иҗатчыларга хәер-фатихасын бирде, әлеге бәйгенең үзе өчен кадерле, якын булуын ассызыклады.
• Дания Фатыйх кызы Заһидуллина – филолог, филология фәннәре докторы, профессор, Татарстан Республикасы Фәннәр Академиясенең хакыйкый әгъзасы (академигы, мөхбир әгъзасы), Татарстан Республикасы Фәннәр академиясе вице-президенты, Татарстан Республикасының атказанган фән эшлеклесе татар әдәбиятның барлыкка килүен, үсешен, аның асылы хакында бәян итте.
Онытмадык! Онытмабыз!
Әйе, онытмадык, онытмабыз! Татарстан Республикасының Лаеш районы, Имәнкискә авылында золым корбаннарын искә алу кичәсе булды. Репрессияләр фаҗигасенә багышланган Хәтер кичәсендә Казаннан, Лаешның үзеннән, тирә күрше авыллардан килгәннәр иде, бу чарада Түбән Новгород өлкәсеннән ирем Хөсәен Аймалетдин белән без дә катнаштык. Золым корбаннарын искә алу чарасы тарихи- әдәби- дини-мәдәни юнәлештә узды. Тарихчылар язуынча, СССР да 3 миллион кеше, кулак дип сөргенгә сөрелә, Лаеш районында бу сан 131, ә Имәкискәдә 14 гаиләне, тамырларыннан кубарып алып, Себергә сөрәләр, аларның күбесе шунда юкка чыга. Хәтер кичәсе шулар рухына багышланган иде…
Чарада шушы темага язган язучылар, дин әһелләре, төбәк тарихчылары, татар зыялылары, Имәнкискә авылыннан чыккан танылган шәхесләр катнашты һәм чыгыш ясады. “Мөхәммәдия” мәдрәсәсе проректоры Зөлфәт хәзрәт Габдуллин, аның бертуган энесе, Лаеш мәхәлләсе имам- хатыйбы Зөфәр хәзрәт Габдуллин, Татарстан Язучылар берлеге рәис урынбасары, шагыйрә, шушы төбәк тумасы Илсөяр Ихсанова, Имәнкискәдә озак еллар имам булып эшләгән Айрат хәзрәт Мөхәммәтҗанов, аның кызы, танылган җырчы Сәйдә, Бөтенроссия “Татар гаиләсе” фонды директоры Миләүшә Гайфуллина, Татнетны үстерү фонды һәм Белем. ру компанияләре җитәкчесе Раил Гатауллин, Имәнкискә урта мәктәбе директоры, Татарстанның атказанган мәктәп укытучысы Алия Шәймөхәммәтова, Имәнкискә авылы мәхәлләсе абыстае, танылган педагог Миңлесорур Хафизова, авыл мулласы Вазыйх хәзрәт Сафин, Питрәч мулласы, төбәк тарихчысы Вагыйз хәзрәт Гатин, Чирмешән районының Чертуш авылы мәдәният йорты директоры, төбәк тарихчысы Рәмзия Мусина, Казаннан сәнгать әһелләре, Лаештан ” Алчәчәк” ансамбле, шушы кичәне оештыручы язучы Гүзәл Галләмова, Түбән Новгород өлкәсеннән төбәк тарихчысы Хөсәен Аймалетдинов һәм, шушы темага язучы буларак, мин дә чыгыш ясадык.
Әйе, мин инде кырык ел буе репрессияләр темасын өйрәнәм, бу хакта дистәләгән мәкаләләрем, китапларым бар. Әле узган гасырның сиксәненче еллар уртасында язылган ” Кыңгырау” повесты, аның буенча эшләнгән ” Безне онытмагыз” драмасы, егерме беренче гасыр башында Магнитогорскига барып, сөргенгә сөрелгән татарлар тарихын махсус өйрәнеп язган “Кырык сырт” романы, репрессия корбаны, тарихчы Михаил Худяков турында рус телендә ике китабым, золым корбаны, тарихчы Һади Атласи турында ” Соңгы туранчы” китабым, репрессия корбаннарының хатларыннан, истәлекләрдән торган ” ГУЛАГ – яралы язмышлар ” китабы – шушы кырык еллык хезмәтенең нәтиҗәсе. Хәтер кичәсендә мин шулар турында сөйләдем, бу репрессияләрнең халыкка каршы уздырылган җинаять булуын әйттем, аның өчен тәүбә итәргә һәм беркайчан да кабатламаска чакырдым. Әйе, тарих – гыйбрәт, әмма кайчан яшәсәң дә, кайда яшәсәң дә, иң беренче чиратта, Кеше булып калырга кирәк! Бу чараның төп шигаре шул иде.
Төбәк тарихчысы Хөсәен Аймалетдин Түбән Новгород өлкәсендәге репрессияләр турында сөйләде. Узган гасырның утызынчы елларында монда да 78 дин әһелен, халык дошманы, дип, хөкем иткәннәр, 56 мулланы атып үтергәннәр, мәчетләрне япканнар. Бу төбәктә репрессияләр 1919 елда ук башланган, Семочки авылында, советларга каршы, дип, 51 татарны судсыз- нисез атып үтерәләр. Халык анда да бу золым корбанарын онытмый, алар күмелгән “Шәһитләр зираты”нда һәр елны Хәтер көне уздырыла. Хөсәен Аймалетдин халыкка бу турыда да сөйләде.
Әйе, җыелган халык шәхес культы еллары, аның корбаннары турында күп мәгълүмат алды. Соңыннан мәчет мәдрәсәсендә түгәрәк өстәл узды, золым корбаннары рухына дога кылынды. Чарада катнашучылар шулай ук урта мәктәптә дә булдык, аның гаять бай музее белән таныштык, укучы балалар белән очраштык. Шунысын да әйтергә кирәк – Имәнкискә авылы мәктәбендә барлык фәннәр дә татарча укытыла, ул бөтен республика өчен үрнәк мәктәп!
Бу гаять мәгънәле, бай эчтәлекле кичәне оештырган һәм алып барган өчен язучы Гүзәл Галләмовага һәм китапханәче Гүзәл ханымга зур рәхмәтләребезне әйтәбез! Ә бу авыл турында әле аерым язмабыз булыр, ин шәә Аллаһ! Моннан егерме ел элек Имәнкискәдә булып, мин ” Су астында калган татар тарихы” дип аталган күләме тарихи очерк язган идем. Әйе, авыл башында 3 мең еллык борынгы курганнары булган, фәнгә ” Имәнкискә мәдәнияте” дип кереп калган, рәсми яше 1500 ел дип билгеләп үтелгән, Идел- Чулман кушылган урында, Кама сусаклагычы ярларында урнашкан бу авыл аерым мәкаләгә дә, аерым китапка да бик лаек! Шушы авылда туып үскән һәм хәзер дә Имәнкискәдә яшәүче язучы Гүзәл Галләмова шушы юнәлештә инде эзләнүләр алып бара, аңа иҗат уңышлары телик! Онытмадык! Онытмабыз!
Фәүзия Бәйрәмова- Аймал,
язучы, тарих фәннәре кандидаты.
Татарстан Милли китапханәсендә күренекле чуаш шагыйре һәм җәмәгать эшлеклесе Михаил Сеспелнең 125 еллыгына багышланган искә алу кичәсе булды. Чарада Татарстан Язучылар берлеге рәисе Ркаил Зәйдулла катнашты һәм чуаш шагыйренең иҗатын татар теленә тәрҗемә итү мөмкинлекләре турында сөйләде.
11 ноябрьдә 18.30 сәгатьтә К.Тинчурин исемендәге Татар дәүләт драма һәм комедия театры бинасында күренекле язучы һәм шагыйрь Фаил Шәфигуллинның тууына 85 ел тулу уңаеннан искә алу кичәсе узачак. Белешмәләр өчен телефон: 236-97-71
29 октябрь көнне Саба районы Шәмәрдән мәдәният йортында Рөстәм Зариповның «Бүре» исемле җырлар китабын тәкъдир итү кичәсе узды. Кичә оештыручыларның сәламләү сүзе һәм авторның кыскача биографиясе белән башланып китте. Аннары Рөстәм Зарипов китап язуга китергән илһам, иҗат процессының авырлыклары һәм шатлыклары, киләчәк планнары турында сөйләде. Кичә кунаклар катнашында концерт номерлары белән үрелеп барды. Чарада Татарстанның халык шагыйрьләре Газинур Морат, Зиннур Мансуров, шагыйрә Илмира Гыймаева катнашты.
Якутиядә «Хәзерге заман татар балалар әдәбияты антологиясе» басылып чыкты.
«Биредә без гадәткә керткәнчә, исән язучылар антологиясе», – диде Татарстан Язучылар берлеге рәисе Ркаил Зәйдулла. Татарстан Язучылар берлеге тәкъдим иткән әсәрләр арасыннан Якутия укучысы өчен кызыклы булганнары сайлап алынган.
Китапка Газинур Морат, Рафис Корбан, Рүзәл Мөхәммәтшин, Эльмира Шәрифуллина, Илсөяр Иксанова һәм башкаларның – барысы 22 профессиональ һәм һәвәскәр шагыйрьнең шигыре кергән.
Шулай ук, 13 язучының проза әсәре урын алган. Болар арасында Рабит Батулла, Камил Кәримов, Ркаил Зәйдулла, Айгөл Әхмәтгалиева, Нәзифә Кәримова, Рөстәм Галиуллин һәм башкаларның хикәяләре бар.
Антологиянең сүз башын Ркаил Зәйдулла язган.
https://tatar-inform.tatar
Кичә, танылган татар артисты, язучы һәм тәрҗемәче Габдулла Шамуковка 115 ел тулу уңаеннан, Ульян өлкәсенең Татар Колмаеры авылында Татар теле һәм мәдәнияте көне узды. Бәйрәм чараларында Казаннан язучы, драматург Данил Салихов, Камал театры артистлары Дания Нуруллина һәм Олег Фазылҗанов катнашты.
Хушлашу иртәгә, 09.30 сәгатьтә, Себер тракты 31а адресы буенча урнашкан судмедэкспертиза бинасы янында була.
Дания Заһретдин кызының авыр туфрагы җиңел, урыны җәннәттә булсын! Иннә лилләһи вә иннә иләйһи раҗигун. 🤲🤲🤲
17 нче октябрьдә Чакмагыш гимназиясенең башлангыч мәктәбендә татар телен туган теле буларак өйрәнүче балалар һәм аларның әти-әниләре өчен бик матур чара шагыйрә, Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы Люция Әблиева белән очрашу үткәрелде.
Чара һәммәсе өчен дә бик кызыклы һәм күңелле үтте. Ул шигырьләр уку, җырлар башкару, төрле уеннарны да үз эченә алды. Люция Мәснәви кызы балаларны үзе белән якыннанрак таныштырып үтте, алар белән ихластан аралашты, бүләкләр – шигырь китаплары һәм тәмлекәчләр өләшеп тә сөендерде. Җылы очрашу бер тында, дустанә, күңелле мохиттә узды.
17 октябрьдә Түбән Кама шәһәренең Г.Тукай исемендәге һәм “Апуш” балалар үзәк китапханәләрендә шагыйрә Сания Әхмәтҗанова белән очрашулар булып узды. Очрашуны оештыруда Гүзәлия Гыйбадуллина җитәкчелегендә Кол Гали исемендәге милли-туган якны өйрәнү китапханәсе хезмәткәрләре башлап йөрде.
Башта очрашу балалар китапханәсендә булды. Анда Б.Урманче исемендәге 2 нче гимназиянең алтынчы сыйныф укучылары катнашты. Укучылар кызыклы әңгәмә барышында шагыйрәнең иҗат биографиясе белән таныштылар, үзләрен кызыксындырган сорауларны бирделәр, шигырьләрен сөйләделәр.
Г.Тукай исемендәге китапханә эшчәнлеге белән танышканнан соң, өлкән яшьтәге китап сөючеләр белән очрашу үткәрелде.
Шагыйрә программада үз иҗатының һәр яклап яктыртылуын билгеләп үтте. Аның циклларыннан өзекләр сәхнәләштерелде, шигырьләренә иҗат ителгән җырлар, автор укуында шигырьләр яңгырады.
Кунакчыл Түбән Каманың әлеге өч китапханәсе мондый эчтәлектәге чараларны даими уздырып тора. Анда Татарстан Язучылар берлеге әгъзалары бик теләп катнаша.
Быел Татарстан Язучылар берлеге инициативасы белән оештырылучы татар телендәге әсәрләргә ябык әдәби конкурс игълан ителмәячәк. Татарстан Язучылар берлеге рәисе Ркаил Зәйдулла моны әлегә финанслар булмау белән аңлатты.
Татар телендәге әдәби әсәрләр конкурсы Татарстан Республикасы Рәисе каршындагы Татар телен һәм Татарстан Республикасында яшәүче халыклар вәкилләренең туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе ярдәмендә уздырыла иде.
Быел әдәби әсәрләргә стимул башка форматта булачак. Язучыларга төрле чорларда яшәгән татар каһарманнары турында язарга заказлар биреләчәк.
https://tatar-inform.tatar
Чаллының «Энергетик» мәдәният сараенда «Тормыш дәвам итә» дип исемләнгән әдәби-музыкаль кичә узды. Әлеге чара Фәннүр Сафин исемендәге премия лауреаты, күп санлы музыкаль премияләр иясе, шагыйрь Галиәхмәт Шаһиның 75 яшьлек юбилена багышланды. Очрашуга шигърият, моң сөючеләр, аның каләмдәшләре, дуслары, туганнары килгән иде.
Кичәне алып баручы – Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре Гөлзада Рзаева, кичәне Галиәхмәт Шаһи шигыре белән башлап җибәрде. Татарстан Язучылар берлеге рәисе урынбасары – Яр Чаллы бүлеге җитәкчесе, Габдулла Тукай исемендәге дәүләт премиясе лауреаты Факил Сафин шагыйрьнең тормыш һәм иҗат юлы турында сөйләп, кичәнең түренә юбилярны чакырды.
Яр Чаллы шәһәре Башкарма комитеты мәдәният идарәсе җитәкчесе Румил Кәрамиев Галиәхмәт Шаһига Яр Чаллы шәһәре хакимияте башлыгы Наил Мәһдиевның рәхмәт сүзләрен җиткерде һәм кыйммәтле бүләк тапшырды. Арча якташлык җәмгыяте җитәкчесе Сәлим Ханнан улы Хәбибуллин, үзе җитәкләгән ”Шифалы су” санаториенә шагыйрьне кунак итеп чакырды.
Шагыйрьне Арча районы мәдәният идарәсе җитәкчесе Илфар Әюпов, туган авылыннан килгән якташлары, Чаллыдан килгән туганнары, балалары чын күңелдән котладылар. Юбилярны котларга килгән һәркем истәлекле бүләкләр алып килгән иде.
Республика сукырлар китапханәсенең методика бүлеге мөдире, Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре, Бөтенроссия сукырлар җәгыятенең атказанган хезмәткәре Гөлүсә Закирова, Г.Шаһига китапханә тарафыннан чыгарылган китапларын бүләк итте. Бу китапларны чыгару хакында Яр Чаллы “Ләйсән” әдәби-иҗат берләшмәсе җитәкчесе Роза Хәмидуллина мөрәҗәгать иткән булган.
Г.Шаһи сүзләренә язылган җырлар кичә үзәгендә булып, шагыйрьнең шигъриятен тамашачы күңеленә салды. Җыр-моң һәм шигърият кичәсенә килүчеләрнең барысы да яратып һәм эчке бер дулкынлану белән Татарстанның халык җырчысы Равил Галиев, композиторлар Илгиз Закиров, Илгизәр Мортазин, Рөстәм Фәттахов, җырчылар Алмаз Ишморатов, Габидулла Хөрмәтуллин, Илсөяр Зарипова, Ильнур Фәйзуллин, Лилия Букеева, Айгөл һәм Ришат Шәйхетдиновлар башкаруында, шагыйрьнең сүзләренә иҗат ителгән җырларны тыңлады.
Җыр – моңга үрелеп барган музыкаль кичә һәркемнең хәтерендә озак сакланыр.
Татарстан Язучылар берлегенең «Язучы» нәшриятында «Хәзерге заман казакъ шигърияте антологиясе» басылып чыкты. Әлеге китапка бүгенге көндә Казакъстан Республикасында киң танылу алган төрле буын казакъ шагыйрьләренең шигырьләре туплап бирелде.
Мәскәүдә атаклы хирург, милләттәшебез Ренат Акчурин 78 яшендә вафат булды. Мәрхүмнең авыр туфрагы җиңел, урыны оҗмахта булсын.
Татарстан Язучылар берлегенең «Язучы» нәшриятында «Хәзерге заман азәрбайҗан хикәясе антологиясе» басылып чыкты. Әлеге китапта хәзерге азәрбайҗан хикәяләре татар теленә тәрҗемәдә тәкъдим ителә.
Әгерҗе районы Кадыбаш авылы мәдәният йортында Татарстанның халык шагыйре, Г. Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты Газинур Морат, язучы, драматург Хәбир Ибраһим белән әдәби очрашу үтте.
Чарага зал тулы китап укучы дуслар, укытучылар, укучылар, китапханәчеләр җыелды. Катнашучылар язучыларның иҗатлары турында тулырак таныштылар, кызыксындырган сорауларга җавап таптылар, “Бездә кунакта” исемле китап күргәзмәсе белән таныштылар.
Җиденче чакырылыш ТР Дәүләт Советының беренче сессиясендә Татарстан язучылар берлеге рәисе Ркаил Зәйдулла Татарстан Дәүләт Советының Президиум әгъзасы булып сайланды.
19 сентябрь көнне Татарстанның халык язучысы, Г.Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты Гариф Ахуновның тууына 99 ел тулу уңаеннан, Арча районының “Казан арты” тарих- этнография музеенда әдәби кичә узды.
Лениногорск шәһәренең Г. Тукай исемендәге Үзәк китапханәсендә Удмуртия Республикасының Воткинск шәһәрендә яшәп иҗат итүче танылган шагыйрә, чәчмә әсәрләр остасы, Татарстанның һәм Удмуртиянең Язучылар, РФ Журналистлар берлекләре әгъзасы, Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре, С. Сөләйманова, Риза Шәфи исемендәге премияләр лауреаты Гөлфия Исхакова белән иҗади очрашу узды.
Бүгенге көндә Гөлфия Исхакова ун китап авторы, халкыбыз күңеленә шигъри, әдәби, публицистик әсәрләре белән яхшы таныш. Кичә барышында әдәбият сөючеләр авторның тормыш юлы һәм иҗаты белән таныштылар, яңа шигырьләре, чәчмә әсәрләреннән өзекләр яңгырады. Чыннан да Гөлфия Исхакова бүгенге көндә халкыбызның милли горурлыгы дисәк тә ялгышмабыз. Аның киң кырлы, тирән иҗаты әнә шуны раслый.
Гөлфия Исхакова сүзләренә композиторлар җырлар иҗат итәләр. Танылган җырчы, композитор Зиннур Сафиуллин, шагыйрә, җырчы, композитор, музыкант, Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы Людмила Аланлы иҗат иткән җырлар да очрашуны бизәде. 11 гимназия укучысы Азалия Хәбибрахманова да чыгышы белән тамашачы күңеленә хуш килде. Кичәдә шулай ук Ш. Бикчурин исемендәге “Чишмә” иҗат берләшмәсе җитәкчесе, Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы, шагыйрь Таһир Шәмсуаров, шагыйрә Гүзәл Талипова чыгыш ясады. Әлеге истәлекле очрашу барлык әдәбият сөючеләр күңелендә җылы тәэсирләр калдырды.
Түбән Каманың Халыклар дуслыгы йортында Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы, атказанган табиб, шагыйрь Марс Хафизовның 75 яшьлек юбилее уңаеннан “Җырчы табиб йөрәге” дип исемләнгән әдәби – музыкаль кичә узды. Кичәне Г.Тукай исемендәге Үзәк китапханә оештырган иде. Җыр белән үрелеп барган чарада каләмдәшләре шагыйрьнең шигырьләрен сөйләделәр, аның сүзенә язылган җырлар яңгырады. Татарстан Язучылар берлеге рәисе урынбасары – Яр Чаллы Язучылар бүлеге җитәкчесе, Г.Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты, язучы Факил Сафин, Марс Хәмәтюныс улына ТР Язучылар берлегенең Рәхмәт хатын тапшырды. Туган телгә, моңга мәхәббәт белән сугарылган шигъри юллар, шәһәрдәшләре башкарган җырлар, кичәгә килүчеләр күңелендә якты хисләр калдырды.
19 сентябрьдә 19:00 сәгатьтә Татарстан Милли китапханәсенең MOÑ мәйданчыгында яшь шагыйрәләр, музыкантлар катнашында «Йокмый йокым» музыкаль-шигъри кичәсе оештырыла.
«Без һәрберебез кайчан да булса бу хис белән очрашабыз. Еш кына ул көтмәгәндә ишелә, ишелә дә безне аптырашта калдыра: «Ә нишләргә соң миңа?». Шагыйрьләр шигырь яза башлый – бу аларның гашыйклыкка иң тәүге һәм табигый реакциясе. Гашыйклык чоры шигырьләре, гадәттә, күпкә чуаррак була, сүзләр чәчрәп-чәчрәп яңгырый. Аннары ул гашыйклык я кара күмергә кала, я күпкә тирәнрәк халәткә – яратуга күчә. Ә димәк шигырьләр дә үзгә төсмер ала. «Йокмый йокым»да шагыйрьләрнең бу хисне ничек кичерүен тыңларбыз. Алар белән бергә сак кына шушы өермәдәй халәткә чумарбыз», – дип хәбәр итә кичәнең оештыручылары.
Кичәдә шагыйрәләр Гүзәл Закирова, Миләүшә Гафурова, Айгөл Хәбибрахманова, музыкантлар Элина Ситдыйкова, Марат Шаяхмәтов, Алсу Мансурова, Тимур Милюков катнаша. Режиссер: Зилә Хөсәенова.
• Проект мәдәни инициативалар Президент фонды ярдәмендә гамәлгә куела.
https://tatar-inform.tatar
16 сентябрьдә, каһарман шагыйрь Абдулла Алишның туган көне уңаеннан, Казан шәһәренең Абдулла Алиш исемендәге 20 нче гимназия ишегалдында урнашкан Алиш бюсты янында тантаналы митинг узды. Чарада Татарстан язучылар берлеге рәисе урынбасары, шагыйрь Рифат Җамал, Абдулла Алиш премиясе лауреатлары Ленар Шәех, Галимҗан Гыйльманов, Абдулла Алишның туганнары Гөлшат Сөнкишева һәм Фәридә Аишева, шулай ук экономика фәннәре кандидаты, Татарстанның атказанган экономисты Марс Гаитов катнашты. Гимназия боерыгы нигезендә быел Абдулла Алиш исемендәге премиягә Халыкара, Республика олимпиадаларында җиңү яулаган, гимназия тормышында актив катнашкан 11 нче сыйныф укучысы Валеева Алсу лаек булды.
Татарстан Язучылар берлегенең «Язучы» нәшриятында танылган шагыйрә Салисә Гәрәеваның «Бер кайтырмын» дип исемләнгән китабы басылып чыкты. Әлеге җыентыкка шагыйрәнең төрле елларда язылган иң яхшы лирик- фәлсәфи шигырьләре туплап бирелде.
Татарстан Язучылар берлеге рәисе Ркаил Зәйдулла «Татарстан-Яңа Гасыр» каналында барган «Таяну ноктасы» тапшыруында катнашты. Биредә сүз «ТАТАР СҮЗЕ» бишенче Халыкара нәфис сүз телевизион бәйгесе хакында булды.
Мәскәүнең Берләшкән гуманитар нәшриятында Татарстан Язучылар берлегенең Әдәби тәрҗемә үзәге әзерләгән «Хәзерге заман татар балалар әдәбияты антологиясе» рус телендә басылып чыкты.
Татарстан Язучылар берлегенең Тукай клубында #ӘдәбиМарафон – 2024 проекты әдәби әйдаманнарын бүләкләү тантанасы үткәрелде. Һәр актив әдәби әйдаманга Берлекнең рәхмәт хатлары, Татнетны үстерү фонды һәм Белем радиосы белән бергә әзерләнгән бүләкләр тапшырылды. Тантанада язучылар һәм шагыйрьләр татар әдәбиятын үстерүдә зур хезмәт башкарган әдәби әйдаманнарга рәхмәт сүзләрен ирештерделәр, татар әдәбиятын тагын да ныграк популярлаштыру темасына китап укучылар белән бергә фикер алыштылар.
Прозаик, тәнкыйтьче, галим Рәҗәп Бәдретдинов һәм шагыйрә, прозаик Люция Әблиева Татарстан Язучылар берлегенең яңа әгъзалары булды. Әлеге карар бүген Берлекнең идарә утырышында кабул ителде. Котлыйбыз!
Лениногорск районының Мөэмин-Каратай авылы мәдәният йортында Удмуртия Республикасының Воткинск шәһәрендә яшәп иҗат итүче танылган шагыйрә, чәчмә әсәрләр остасы, Татарстанның һәм Удмуртиянең Язучылар, РФ Журналистлар берлекләре әгъзасы, Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре, С. Сөләйманова, Риза Шәфи исемендәге премияләр лауреаты Гөлфия Исхакова белән “Туган як шагыйрәсе” дип исемләнгән иҗади очрашу узды.
Гөлфия Исхакова Мөэмин-Каратай авылы белән бик тыгыз бәйләнгән. Чөнки ул биредә гаиләсе белән шактый гомер иткән. Кыскасы балачагы, яшьлек еллары гүзәл табигатьле шушы авылда узган. Тәүге шигырьләрен дә нәкъ менә шунда иҗат иткән.
Мәдәният йортына әдәбият сәнгать сөюче авылдашлар җыелган иде. Шагыйрә авылдашларын үзенең бай иҗаты-шигырьләре, чәчмә әсәрләре белән таныштырды.
Гөлфия Заһит кызы язучы гына түгел, халык күңеленә үтеп керердәй җырлар авторы, моңлы тавышлы җырчы да. Ул үзе язган җырларны авылдашларына бүләк итте. Шулай ук үзенең киләчәккә булган иҗади планнары белән таныштырды. Авылның үзешчән композиторы Хаҗиморат Әхмәтшин Гөлфия Исхакова сүзләренә язган җырларын башкарды. Әдәби кичә җыр-моң белән тыгыз үрелеп барды. Кыскасы, Мөэмин-Каратайлылар күңелен күтәренке рух билгәп алды. Очрашуны Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы, шагыйрь Таһир Шәмсуаров оештырды һәм алып барды.
30 август көнне, Республика бәйрәме көнендә, Яр Чаллы шәһәрендә күренекле чаллыларны бүләкләү тантанасы узды. Шәһәр Башкарма комитеты җитәкчесе Наил Гамбәр улы Магдеев зур Мәйданга җыелган халыкны Республика көне белән котлады һәм тантаналы рәвештә, шәһәрнең югары бүләгенә лаеклы шәһәрдәшләребезне сәхнә түренә чыгарды. Алар арасында Татарстан Язучылар берлеге рәисе урынбасары – Язучыларның Яр Чаллы бүлеге җитәкчесе, Габдулла Тукай исемендәге Дәүләт бүләге иясе Факил Сафин да бар.
Яр Чаллы шәһәре хакиме Наил Магдеев карары белән, шәһәрнең иҗтимагый, сәяси һәм мәдәни эшчәнлегендә актив катнашуы, күпьеллык нәтиҗәле хезмәте өчен Факил Миннемөхәммәт улы Сафинга «Яр Чаллы шәһәренең мактаулы гражданины» исеме бирелде. Котлыйбыз!
29 августта Актаныш районы Күҗәкә авылы мәдәният йортында китап туе узды. Шагыйрә һәм прозаик, Илдар Юзеев исемендәге премия лауреаты Әлфия Ситдыйкованың «Былбыл таңны уята» китабы халыкка тәкъдим ителде. Кичәне китапханәче Л.Акмалова алып барды, мәктәп укучылары китаптан сәхнәләштергән өзекләр күрсәттеләр.
Китап туенда «Былбыл таңны уята» әсәрендәге төп герой прототибы булган хөрмәтле якташы, Чәчер авылында туып үскән моңлы сандугач Нурсания Госманованың да катнашуы, аның башкаруындагы җырлар тамашачы өчен зур бүләк булды.
Кичәдә илебездә игълан ителгән Гаилә елы уңаеннан, юбилей даталарын билгеләп үтүче гаиләләрне дә зурладылар. Авыл җирлеге башкарма комитет секретаре Л. Гайнетдинова, Күҗәкә авыл җирлеге башлыгы Илдар Назиф улы Мусин исеменнән котлау сүзләрен җиткерде һәм истәлекле бүләкләр тапшырды.
Әлфия Ситдыйкова кичәне оештыручыларга, авылының сәнгать осталарына, кызу эш өсте булуга карамастан, тамаша залына җыелган авылдашларына, якташларына, иҗатын хөрмәт итеп килгән авыл халкына, бәйрәмне үткәрүгә матди ярдәм күрсәткән «Әнәк» агрофирмасы җитәкчесе Фаил Газетдиновка зур рәхмәтләрен белдерә!
Республика көне алдыннан узган чарадан, зал тутырып килгән авылдашлары, күңелләренә гүзәл гамь, илһам алып таралыштылар.
Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы, педагог Гайнетдинова Галия Михеевна Россия Федерациясенең “Мәгариф отличнигы” күкрәк билгесенә ия булды. Дәрәҗәле бүләк аңа бүген, 29 августта, педагогларның август киңәшмәсендә тапшырылды. Каләмдәшебезне һөнәри хезмәтендә ирешкән уңышы белән котлыйбыз! Исәнлек-саулык, киләчәктә дә бәрәкәтле хезмәт юлын иҗатта да яңадан-яңа уңышларга ирешеп дәвам итүен телибез!
Бөек татар шагыйре Дәрдемәндкә туган авылы Җиргәндә (Башкортостан) якташлары тарафыннан һәйкәл куелды.
Сынчысы Илдус Закиров.
26 нчы августы көнне, Яр Чаллы шәһәре ГЭС бистәсендәге Муса Җәлил һәйкәле янында, җәлилчеләрне искә алу чарасы булып үтте. Быел фашистлар тарафыннан унбер татар каһарманын җәзалап үтерүгә 80 ел тулды. Әлеге чарага язучылар һәм шагыйрьләр, мәктәп укучылары, укытучылар, китапханәчеләр, киң җәмәгатьчелек җыелды. Чараны Муса Җәлил исемендәге Үзәк китапханә хезмәткәре Акйолдыз Янмурзина алып барды. Митингта Татарстан Язучылар берлеге рәисе урынбасары – Язучыларның Яр Чаллы бүлеге җитәкчесе, Габдулла Тукай исемендәге Дәүләт бүләге иясе Факил Сафин чыгыш ясап, Муса Җәлил һәм җәлилчеләрнең каһарманлыгы илебез, халкыбыз тарихында мәңге сакланачагын ассызыклады. Шулай ук «Идел-Урал» хәйрия фонды җитәкчесе, Шәйхи Маннур исемендәге бүләк иясе, шагыйрь, язучы Рәкит Аллабирде, Шайхи Маннур, Егор Уткин, Эдуард Касыймов исемендәге бүләкләр иясе Мансур Сафин чыгыш ясадылар. Мәктәп укучылары татар һәм рус телендә Муса Җәлилнең шигырьләрен укыдылар. Чара каһарманнар истәлегенә һәйкәлгә чәчәкләр салу белән төгәлләнде.
ТР Язучылар берлеге рәисе Ркаил Зәйдулла җитәкчелегендә бер төркем язучылар һәм шагыйрьләр Татарстанның халык язучысы, Г.Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты, күренекле драматург, җәмәгать эшлеклесе Туфан Миңнуллинның каберен зиярәт кылды.
Каләмдәшләре аның белән бәйле якты истәлекләрне сөйләп, рухына дога кылып, каберенә чәчәкләр салды. Әлеге чара язучының туган көне уңаеннан оештырылды. Бүген исән булса, Туфан Миңнуллинга 89 яшь тулган булыр иде.
23 нче августта “Васильево” шифаханәсендә Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы, шагыйрә, Әнгам Атнабаев исемендәге әдәби премия лауреаты, 8 китап авторы Галия Гайнетдинованың иҗат кичәсе үтте. Кичәдә Татарстанның халык язучысы, Г. Тукай премиясе лауреаты, тәнкыйтьче, әдәбият галиме Тәлгат Галиуллин, шагыйрә, Саҗидә Сөләйманова исемендәге әдәби премия лауреаты Сания Әхмәтҗанова һәм шигърияткә, сәнгатькә битараф булмаган, китап укырга яраткан тамашачы килгән иде. Шагыйрә үзенең төрле темага язылган шигырьләрен укыды. Тәлгат Галиуллин кичә ахырында Галия Гайнетдинова иҗатына карата матур фикерләрен белдерде.
Журналист, язучы, тәрҗемәче, дәүләт һәм җәмәгать эшлеклесе Әнәс Хәсәнов вафат.
Татарстан Язучылар берлеге Әнәс Хәсән улының гаиләсенең, туганнарының авыр кайгысын уртаклаша. Мәрхүмнең авыр туфрагы җиңел, урыны оҗмахта булсын.
Хушлашу иртәгә, 24 августта, Казанның Апанай мәчете каршындагы мәйданда 10.00 сәгатьтә булачак.
Әнәс Хәсән улы Хәсәнов 1935 елның 23 июнендә Татарстанның Куйбышев районы (хәзерге Спас районы) Көек авылында туа. Казан педагогика институтында белем алганнан соң, 1959-1972 елларда Казан телевидение студиясендә эшли, аның баш редакторы була. Ленинград югары партия мәктәбен тәмамлаганнан соң, 1974-1984 елларда КПССның Татар өлкә комитеты мәдәният бүлеге инструкторы, 1984-1988 елларда Татарстан китап нәшриятында өлкән редактор, баш редактор урынбасары булып эшли.
1988 елда «Коммунист Татарии» журналына җаваплы секретарь итеп билгеләнә. 1991-1999 елларда Әнәс Хәсән улы ТР Президентының матбугат үзәгенә җитәкчелек итә. 1999-2006 елларда Татарстан Республикасы Президенты матбугат архивын җитәкли. 1990-1997 елларда шулай ук «Хәтер китабы»ның баш редакторы урынбасары булып эшли.
1996 елдан ТР Язучылар берлеге әгъзасы.
Татар әдәбиятының Төркиядә һәм төрки дөньяда таралуына зур өлеш керткән, Татарстан Язучылар берлеге белән һәрдаим хезмәттәшлектә булган Якуп бәй Өмәроглу бүген иртән арабыздан китеп барды.
Якуп Өмәроглу 1966 елның 25 мартында Төркиянең Чанкыры шәһәрендә туган. 2006 елда Ауразия Язучылар берлегенә нигез салган һәм бүгенге көнгә кадәр аның рәисе, “Кардәш Каләмнәр” әдәби журналының баш мөхәррире вазифаларын башкарды.
Татарстан язучылар берлеге исеменнән мәрхүмнең якыннарына сабырлык телибез, кайгыларын уртаклашабыз. Урыны җәннәттә булсын.
Мәрхүм иртәгә Анкара зиратында җирләнәчәк.
«Бердәм Россия» партиясенең Татарстан бүлеге инде икенче ел «Китап укучылар» марафоны үткәрә. Проект кысаларында республиканың төрле шәһәр-районнарында кызыклы чаралар оештырыла. Әлеге проектның авторы Анастасия Исаева 2024 елның 14 августында Түбән Кама шәһәрендәге Габдулла Тукай исемендәге Үзәк китапханәсендә марафонның чираттагы чарасын үткәрде.
Түбән Кама шәһәренә кунак итеп Татарстан Язучылар берлеге рәисе урынбасары – Язучыларның Яр Чаллы бүлеге җитәкчесе, Габдулла Тукай исемендәге дәүләт премиясе лауреаты Факил Сафин һәм шагыйрь, автор – башкаручы, «Лебедь» әдәби берләшмә җитәкчесе, Татарстан Язучылар берлеге һәм Язучыларның Россия Союзы әгъзасы, Саҗидә Сөләйманова исемендәге әдәби премия лауреаты Ольга Кузьмичева-Дробышевская катнаштылар.
Түбән Кама хакимиятен социаль эшләр буенча урынбасары Илдар Рамазанов, ТАНЕКО җәмгыяте генераль директоры Ильшат Сәлахов чарага килүчеләрне бәйрәм белән котладылар.
Бәйрәмгә әдәбият сөючеләр, китапханәчеләр җыелган иде. Факил Сафин китап укуның зур кыйммәткә ия икәнлеген ассызыклап, әдәби мирас – китапны халыкка җиткерү өлкәсендә китапханәчеләрнең роле турында сөйләде, әдәбият сөючеләрне алдагы көннәрдә дә язучылар белән очрашуларда, китап тәкъдим итү кичәләрендә актив катнашырга өндәде. Факил Сафин үзенең иҗаты белән таныштырды, сорауларга җавап бирде, шигырьләрен укыды. Китапханәләргә яңа китаплар бүләк итте.
Ольга Кузьмичева-Дробышевскаяның чыгышы җырлар белән үрелеп барды. Шагыйрәнең үз сүзләренә язган җырларын тамашачылар җылы кабул иттеләр. Ольга Владимировна китапханәгә соңгы елларда чыккан шигырь җыентыкларын бүләк итте.
Республика балалар китапханәсе хезмәткәрләре, «Бердәм Россия» партиясенең җәмәгатьчелек вәкилләре гаиләдә китап укуның әһәмияте турында чыгыш ясадылар.
Мәскәүдә 21 августта 16.00 сәгатьтә Татарстан шагыйрьләре һәм язучылары белән очрашу була. Ул башкалада Татарстан көннәре кысаларында уза. Бу хакта Татарстанның Мәскәүдәге Тулы вәкаләтле вәкиллегенең Телеграм-каналында хәбәр ителә.
Башкалага Казаннан Татарстан Язучылар берлеге әгъзалары – шагыйрә, язучы, Һ.Такташ исемендәге әдәби премия лауреаты, ТР Язучылар берлеге рәисенең беренче урынбасары Илсөяр Иксанова, шагыйрь, язучы, Г. Тукай исемендәге дәүләт премиясе лауреаты, ТР Язучылар берлеге рәисе урынбасары Фәкил Сафин, шагыйрь, М. Җәлил исемендәге Республика премиясе лауреаты Рифат Сәлах, шагыйрә, «Белла» әдәби премиясе лауреаты Эльвира Һадиева килә.
Чара Кече Татар тыкрыгы урамы, 8 йорт адресы буенча Мәскәүнең Татар мәдәни үзәгендә (татар теле залы) була.
«Барлык теләүчеләр чакырыла!» – диелгән хәбәрдә.
https://tatar-inform.tatar/news
9 август көнне Татарстан Язучылар берлеге рәисе урынбасары – Язучыларның Яр Чаллы бүлеге җитәкчесе, Габдулла Тукай исемендәге дәүләт премиясе лауреаты, Илдар Юзеев исемендәге әдәби премия лауреаты Факил Сафин, шагыйрә һәм прозаик, Илдар Юзеев исемендәге премия лауреаты Әлфия Ситдикова, Татарстанның һәм Башкортстанның халык артисты, Илдар Юзеев исемендәге премия лауреаты Фән Вәлиахметов, Татарстанның атказанган артисты, Башкортстанның атказанган мәдәният хезмәткәре, Илдар Юзеев исемендәге премия лауреаты Фәнир Галимов, Башкортстанның Яңавыл һәм Тәтешле районнарында эшлекле сәяхәттә булып кайттылар.
Делегацияне Яңавыл районы Мәдәният идарәсе җитәкчесе Ибраһимов Ринат Әдис улы, төбәк тарихын өйрәнү музее җитәкчесе Мирсаяпова Алия Энгель кызы, музей һәм китапханә хезмәткәрләре каршы алды.
Кунаклар музей белән таныштылар, Янавыл районында туып-үскән күренекле якташлары турында әңгәмәләр кордылар һәм әдәбият, сәнгатьтә исемнәре киң билгеле шәхесләрнең иҗатларын барлау буенча башкарылган эшләрнең торышы хакында белештеләр. Шулай ук “Замандаш” әдәби – иҗат берләшмәсенең эшчәнлеге дә зур кызыксыну уятты.
Сәфәрнең икенче өлеше халык шагыйре, Илдар Юзеевның туган авылы Ямадыда үтте. Ямады Мәдәният йортында Илдар Юзеевка багышланган музей эшләп килә, монда язучының шәхси әйберләре саклана. Фәнир Галимов музейга Илдар Юзеев истәлегенә ясатылган Хәтер ташы тапшырды. Фән Вәлиахметов язучының атаклы тальян гармунын уйнап җыр сузды. Язучылар Илдар Юзеев турында истәлекләрен сөйләделәр, китапларын бүләк иттеләр.
Шул ук көнне кунаклар Тәтешле районында Башкортстанның халык шагыйре Әнгам Атнабаевның туган авылы Күрдемдә булдылар, авыл уртасында агып утырган һәм төбәк кешеләре «Җидегән чишмә» дип матур исем белән йөрткән җиде чишмәнең суларын эчтеләр. Шагыйрьнең бертуган энесе, 92 яшьлек Мәгдән ага, үзләренең Атнабаевлар нәселе, авыл тарихы, легендар шагыйрь Әнгам Атнабаев турында истәлекләре белән уртаклашты. Күрдемдә язучының музее оештырылган, авылның бер урамы аның исемен йөртә.
Аннан юлчылар Тәтешле район үзәгенә юнәлделәр. Район үзәгендә ерактан килгән кунакларны мәдәният идарәсе җитәкчесе Әхмәтов Руслан Мәүлетҗан улы, администрация вәкилләре, китапханә хезмәткәрләре каршы алдылар. Үзәк китапханә алдында Әнгам Атнабаевка һәйкәл тора. Шунысы кызык, язучы һәйкәленә каршы гына Россиянең атказанган, Татарстанның халык артисты Хәния Фәрхигә дә һәйкәл куелган. Ике иҗат әһеле үзара дус һәм теләктәшлектә яшәгәннәр. Монда җырчының музее эшләп килә. Делегация музей эшчәнлеге белән танышты.
Искәртеп китү урынлы булыр, язучылар һәр ике районда эшләп килүче Әдәби берләшмәләр белән алга таба хезмәттәшлек турында сөйләшүләр алып бардылар.
Сәфәрнең соңында делегация Яңавыл районы Исәнбай авылында булып, танылган шагыйрә Кәүсәрия Шафикова каберенә чәчәкләр салдылар, рухына дога укыдылар.
«Олы шәхесләрен күрә белсә — бәләкәй авыл булсын, зур шәһәр яки хәтта милләт булсын — ул үзе дә тагын да үсә, күтәрелә», — дип белдерде ТР Премьер-министры урынбасары, Бөтендөнья татар конгрессы Милли Шурасы рәисе Васил Шәйхразыев. Бу турыда ул туган җире — Тукай районы Сәет авылында 10 августта узган чараларда катнашканда әйтте.
Ел саен Сәеттә Васил Шәйхразыев башлангычы белән Хәтер көне үткәрелә, быелгысы узган шимбәдә булды. Сәеттә туып үскән, хәзер төрле төбәкләргә таралган авылдашлар туган җирләрендә яңадан җыелдылар. Иртән алар зиратта өмә уздырдылар, чардуганнарны сипләп, буяп, каберләрне чүп үләннәреннән чистарттылар. Аннары мәчет бакчасында Корбан ашы уздырылды.
Башка еллардан аермалы буларак бу көнне Сәеттәге чаралар моның белән генә бетмәде, кичкә таба халык авыл клубында җыелды. Биредә быел үзенең 50 еллык юбилеен билгеләп үткән язучы Равил Сабыр белән очрашу булды. Бу чараның инициаторы да Васил Шәйхразыев.
— Безнең авылның һәр кешесе — шәхес, — диде ул язучы белән очрашуны башлап җибәргәндә. — Кемдер үз гаиләсе өчен зур шәхес, кемдер үз урамы, районы, республика күләмендә шәхес. Шул ук вакытта авылны күтәрә торган шәхесләр була, Равил Сабыр — шундыйлардан. Без аны авыз тутырып безнең авылныкы дип әйтә алабыз, чөнки аның әнисе Тәгъзимә апаны, аның бабасы Фахразый абыйны, әбисе Әкълимә апаны Сәеттә белмәгән кеше юк.
Васил Шәйхразыев шулай ук Равил Сабырның бөтен кешене шаккатырып 16 яшендә Казан университетының журналистика факультетына укырга керүе, студент чагыннан ук ул вакытта иң популяр газета «Татарстан яшьләре»ндә әйдәп баручы журналистка әйләнүе, 2010 елда Яр Чаллы татар дәүләт драма театрында бергәләп «Абага алмасы ачы була» спектаклен чыгарулары турында сөйләде.
— Безнең бүгенге чара — ул бер яктан Равил Сабырны зурлау булса, икенче яктан аның әти-әниләрен, әби-бабайларын, туган-тумачаларын, гомумән, бөтен авылдашларыбызны зурлау, безнең бәләкәй генә Сәет авылын да зурлау. Олы шәхесләрен күрә белсә — бәләкәй авыл булсын, зур шәһәр яки хәтта милләт булсын — ул үзе дә тагын да үсә, күтәрелә, — диде Васил Шәйхразыев.
Ул Равил Сабырга ТР Хөкүмәте, Бөтендөнья татар конгрессы Милли Шурасы исеменнән татар әдәбиятын һәм сәнгатен үстерүче киң кырлы иҗатын югары бәяләп Рәхмәт хаты һәм истәлекле сувенир тапшырды.
Юбилярны шулай ук ТР Язучылар берлеге рәисенең урынбасары, Г. Тукай ис. дәүләт премиясе иясе Факил Сафин котлады һәм аңа берлек рәисе Ркаил Зәйдулла карары нигезендә «Әдәбияттагы казанышлары өчен» мактау билгесе тапшырылуын хәбәр итте.
Котлау сүзләре белән шулай ук танылган шагыйрь Лилия Гыйбадуллина, Минзәлә татар дәүләт драма театры директоры Илнур Гайниев, Сәет авылы халкы исеменнән аксакал Әхкыяметдин Гыйлфановлар чыгыш ясады.
Аннары халык Минзәлә театрының Равил Сабыр пьесасы буенча куелган «Син генә җитмәгән идең!» комедиясен (режиссеры — Булат Бәдриев) карады. Спектакль тәмамланганнан соң Васил Шәйхразыев театрның популяр артистларын Бөтендөнья татар конгрессының Рәхмәт хатлары һәм «Татар милләтенә күрсәткән олы хезмәтләре өчен» медале белән бүләкләде.
Р. Нигъмәтуллин
Татарстанның халык шагыйрьләре Ркаил Зәйдулла белән Газинур Морат Кама Тамагы районының Красновидово авылындагы Максим Горький музеенда китапханәчеләр һәм музей хезмәткәрләре белән очрашты. Мәгълүм булганча, Алексей Пешков биредә 1888 елда яшәп китә. Очрашуда бөек язучының иҗатын бүген дә өйрәнү һәм аның хәзерге әдәбиятка йогынтысы хакында сүз барды.
ТР Язучылар берлеге рәисе Ркаил Зәйдулла күренекле язучыбыз Вакыйф Нуруллинның өендә булды. Алар бүгенге әдәбиятның торышы турында сөйләштеләр, өлкән әдипнең киләсе елга булачак 90 яшьлек гомер бәйрәменә багышланган әдәби чараларны билгеләделәр. Вакыйф Нуруллин язучылар берлеге рәисенә, матбугатка тәкъдим итәр өчен, замандаш язучылар турында язылган истәлекләрен тапшырды.
1.ГОМУМИ НИГЕЗЛӘМӘ
Әлеге нигезләмә «Чаллы өстендә аккошлар-2024» Халыкара әдәби конкурсын оештыру тәртибен һәм үткәрүне билгели (алга таба – Конкурс). 2024 нче елда «Лебеди над Челнами – 2024/Чаллы өстендә аккошлар – 2024» әдәби конкурсы унынчы мәртәбә уздырыла.
Конкурска нигез салучылар һәм оештыручылар;
– Яр Чаллы шәһәре Башкарма комитетының Мәдәният идарәсе, Россия Язучылар берлеге, Татарстан Респбуликасы Язучылар берлеге, Яр Чаллы шәһәренең «КАМАЗ» мәдәният сарае» автоном учреждениесе, «КАМАЗ» мәдәният сарае автоном учрежденисе «АККОШ» әдәби иҗат берләшмәсе.
Конкурсның оештыру комитеты:
– Светлана Владимировна Василенко – язучы, сценарист, шагыйрь, Рус ПЭН-клубы, Россия кинематографистлар, Россия журналистлар берлекләре әгъзасы. Россия язучылар Берлеге Идарәсенең беренче секретаре;
– Ркаил Зәйдулла – татар шагыйре, язучы, драматург, публицист, тәрҗемәче, журналист. Татарстан Республикасының Халык шагыйре. Татарстан Республикасы Язучылар Берлеге рәисе.
– Ольга Владимировна Кузьмичева (Ольга Кузьмичева-Дробышевская) – шагыйрь, прозаик, Россия Язучылар берлеге, Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы. Идея илһамчысы һәм Конкурсның координаторы.
Конкурсның максаты: Россиядәге һәм чит илләрдәге рус һәм татар телендә язучы талантлы авторларның иҗади потенциалын үстерүгә булышлык итү; рус һәм татар телендә иҗат итүче талантлы авторларны эзләп табу һәм алга җибәрү; хәзерге заман авторларының иң яхшы әдәби әсәрләрен популярлаштыру; хәзерге заман әдәбияты һәм әдәби иҗатның социаль яктан мөһимлеген күтәрү, аларга җәмәгатьчелек игътибарын юнәлтү; патриотизмны яңадан торгызуга, Ватан язмышына катнашы булган тарихи аңны формалаштыруда булышлык итүче әсәрләрнең авторларын дәртләндереп җибәрү; Россия Федерациясе субъектының, якын һәм ерак чит илләрнең мәдәни потенциалын һәм милли мирасны саклау, һәм үстерү; әдәбият өлкәсендә сәләтле кешеләр өчен иҗади мохит булдыру; талантлы авторларның әдәби иҗатын үстерүгә булышлык итү; проектка Яр Чаллы шәһәренең, Татарстан Республикасының, Россиянең кызыксынган иҗтимагый оешмаларын һәм мәдәният учрежениеларын кертү;
ителә. Күрсәтелгән вакыттан соң җибәрелгән эшләр бәйгедә катнаштырылмый.
телләрендә язучы авторлар, танылган яисә танылмаган булуына, профессиональ әзерлекләре бармы, юкмы, иҗади берлек әгъзасымы, юкмы, кайда яшәвенә карамастан катнаша ала.
бәйгедә катнашмаган әсәрен оештыру комитетына җибәрә.
кабул ителә. Аноним әсәрләр, псевдоним астындагы, чын исемнәре(паспорттагы) куелмаган, өченче затлар тарафыннан җибәрелгән әсәрләр конкурска кертелми. Гариза һәм эшләр авторның электрон адресыннан җибәрелергә тиеш. Узган еллардагы җиңүчеләр(1 урын) конкурстагы шул ук номинациядә катнаша алмый.
Юлларның һәм билгеләрнең Нигезләмәдә күрсәтелгән күләме арткан эшләр, Конкурска кабул ителми.
Бер автор әсәрләрен ике номинацияга җибәрә ала.
Гаризада күрсәтелә:
– Авторның исеме, фамилиясе, әтисенең исеме;
– псевдоним, әгәр булса;
– туган елы, көне;
– иле, яшәгән шәһәре;
– укыган урыны һәм җитәкчесенең исеме, фамилиясе, атасының исеме;
– автор торган иҗат Берлеге яки Әдәби берләшмә, җитәкчесенең исеме, фамилиясе, атасының исеме;
– Конкурс номинациясе;
– әсәрнең исеме;
– авторның электрон адресы;
– авторның телефоны.
Гаризаны тутырганнан соң шул ук файлда бәйгегә юлланасы эшне Word форматында, Times New Roman шрифты, 12 кегль, юл арасын 1,5 интервал белән урнаштырырга; ике әсәр арасында икеләтә аралык калдырырга.
Конкурска җибәрелгән эшләр янында авторның jpg яисә tif 1 Мегабайт зурлыгыннан ким булмаган фотосы булырга тиеш.
һәм һичшиксез килешүне белдерә.
сәяси, дини яки башка төр санашмаучанлыкны пропагандалау, милләтара ызгышларга өндәүче, шулай ук норматив булмаган лексика кулланып язылган әсәрләр кабул ителми. Туган як табигатен, аның матурлыгын һәм байлыгын, кешенең табигатьнең бер өлеше икәнен, шәхеснең тирә-як белән үзара мөнәсәбәтен яктырту хуплана.
lebedinadchelnami@mail.ru электрон адресына җибәрелә.
Хатның темасында «Лебеди над Челнами – 2024/Чаллы өстендә аккошлар – 2024» дип күрсәтү мәҗбүри, тел – рус яисә татар; хат эчендә – авторның исеме, фамилиясе, атасының исеме, номинация. Әгәр автор ике номинациядә катнашса, гариза һәм эшләр бер электрон хат белән җибәрелә. (бер яисә ике).
Килгән эшләргә, составына мәдәният һәм әдәбият өлкәсендәге җәмәгать эшлеклеләре, шагыйрьләр һәм язучылар кергән, әлеге Нигезләмә куйган таләпләрне канәгатьләндерлек белгечләр, конкурс материалларын объектив һәм компетентлы тикшерүне тормышка ашырырлык, чит илләрдә яшәүче һәм эшләүче мәртәбәле Жюри бәя бирә.
– Ван Цзиньлин – лингвист, филология фщннщре докторы, профессор. Чансуань университетының(Кытай) чит телләр институты директоры, рус теле укытучысы һәм тәрҗемәче, Россия язучылар берлеге әгъзасы;
– Владимир Николаевич Фёдоров – Якутиянең халык язучысы, рус шагыйре, прозаик, драматург, журналист, бөтенроссия электрон журналы «ЛИterra»ның баш редакторы, Россия язучылар берлеге әгъзасы;
– Диана Елисеевна Кан – рус шагыйре, бөтенроссия электрон журналы «ЛИterra»ның баш редактор урынбасары, Россия язучылар берлеге әгъзасы;
– Вера Петровна Хамидуллина – шагыйрь, тәрҗемәче, Россия язучылар берлеге һәм Татарстан Республикасы язучылар берлеге әгъзасы;
– Светлана Николаевна Кашеварова (Светлана Летяга) – шагыйрь, филолог, рус теле һәм әдәбияты укытучысы, Россия язучылар берлеге әгъзасы.
– Чулпан Зарипова-Четин – шагыйрь, тәрҗемәче, филология фәннәре кандидаты, профессор, Кавказ университеты(Карс, Төркия) укытучысы, Татарстан язучылар берлеге әгъзасы;
– Факил Миннемөхәммәт улы Сафин – язучы, шагыйрь, журналист, филология фәннәре кандидаты, Татарстан язучылар берлеге рәис урынбасары;
– Сирень Мөхибулла кызы Якупова – шагыйрь, прозаик, Татарстан язучылар берлеге әгъзасы.
авторлар белән элемтәгә керми, эшне, әгәр Нигезләмә шартларына һәм таләпләренә туры килмәсә конкурста катнаштырмауны үзе хәл итә. Җибәрелгән эшләр кире кайтарылмый һәм бәяләмә язылмый.
күрсәтмичә, номерлар белән генә җибәрелә.
мөмкинлеге тыела.
категориясе буенча һәр номинациядә дипломантлар ачыклана: 15 – 18 яшькәчә, 19 – 25 яшькәчә, 26 яшьтән алып һәм өлкәнрәк. Жюри бәйгенең Гран-приен тапшыруны үз хокукында калдыра.
«ДК «КАМАЗ» «ВКонтакте» (https://vk.com/dkkkamaz) рәсми төркемендә, сайтында «Международный лит. конкурс Лебеди над Челнами» (https://vk.com/public220522904), бөтенроссия электрон журналы «ЛИterra» да басылып чыга.
– Лонг-лист – 2024 елның 18 ноябреннән дә соңга калмый ачыкланачак;
– Шорт-лист – 2024 елның 2 декабрендә;
– Җиңүчеләр исемлеге – 2024 елның 9 декабрендә игълан ителә.
шорт-листка кергән авторлар конкурсның финалист дипломы белән бүләкләнә.
«ЛИterra» да, «ВКонтакте» социаль челтәрендә, «Международный литературный конкурс «Лебеди над Челнами» төркемендә, МАУК «ДК «КАМАЗ» берләшмәсенең «Әдәби кунакханә», шулак ук Яр Чаллы шәһәре Мәдәният идарәсе сайтында басылачак.
Татарстан Республикасы, Яр Чаллы шәһәре, МАУК «КАМАЗ» Мәдәният сарае» автоном учреждениесе, Тынычлык проспекты, 87/22 (22/01) йорты, тел.8(8552) 54-77-39. E-mail: lebedinadchelnami@mail.ru
Азнакай шәһәренең иҗат әһелләрен берләштергән «Гөлстан» әдәби берләшмәсе чираттагы киңәшмәсен табигать кочагында уздырды. Эш -мәшәкатьләре, иҗат турында гына сөйләшеп калмыйча, чәйләр эчеп, гармунчы шагыйрә Сәрия Сәгъдәтуллинаның тальян моңнарына кушылып, җырлап-биеп күңелле генә бәйрәм дә ясадылар. Иҗат уты белән янучыларның очрашуы гадәти генә түгел, алар үзләренең яңа шигырь-хикәяләрен дә укып күрсәттеләр.Шулар буенча фикерләр алыштылар. Алдагы көннәргә планнар корып куйдылар.
Әдәби марафон проектының Казан төркеме җитәкчесе Гөлнара Гатауллина ” Татар китабы” йортында Нәбирә Гыйматдинова белән очрашу оештырды. Татарстан һәм Рәсәй чикләрен узып, чит илләрдәге милләттәшләребезне дә үзенә тарткан бу чара 2017 нче елдан бирле үткәрелеп килә. Җанлы әңгәмә барышында язучы китап сөючеләрнең бик күп сорауларына җавап бирде.
«Идел» журналы 35 еллыгы уңаеннан журналда алдагы елларда эшләгән ветеран журналистлар, язучыларны җыйды. «Татмедиа» каршындагы скверда журнал ветераннары өчен юбилей кичәсе оештырылды.
Татарстан язучылар берлеге вәкилләре – Татарстанның халык шагыйре Газинур Морат, Татарстан язучылар берлеге рәисе урынбасары, шагыйрь Рифат Җамал, язучы, драматург Хәбир Ибраһим Апас районының Борнаш авылында “Ура, авылга!” проектында катнашучы укучылар белән очрашты.
Чаллы язучылары, җырчылары, журналистлары, рәссамнары, мәдәният хезмәткәрләре Баулыда мәдәни сәфәрдә булды.
Сәфәребез дә шәһәр үзәгендә Фәнис Яруллин истәлегенә куелган һәйкәлгә чәчәк салу белән башланып китте. Икенче инстанциябез Исергәп урта мәктәбендә иде. Вахит һәм Миргазиян Юнысовларга багышланган музей белән танышканнан соң Фәнис Яруллин музеена юл тоттык. Алар хатыны Нурсөя ханым белән үзләре дә бу йортка еш кайтып йөри торган булганнар – биредә язучы яткан караватны, аның стенасын бизәгән чигүле кулъяулыкларны да күрергә мөмкин.
Баулыда Рафаэль Мостафинның тормыш юлына һәм иҗатына багышланган музейда булдык. Баулының кайчандыр язучы үзе эшләгән мәктәбендә аңа багышлап музей оештырганнар, ә Муса Җәлилгә багышланган музейга исә Рафаэль Мостафинның үз тырышлыгы белән нигез салынган булган.
Чаллы делегациясе һәр мәктәпкә-музейга рәссамнар – үз картиналарын, язучылар – китапларын, җырчылар – җырларын бүләк иттеләр, Татарстан Язучылар берлеге җитәкчесе Ркаил Зәйдуллин исеменнән рәхмәт хатлары, “Чаллы икмәге” акционерлар җәмгыятеннән татлы күчтәнәчләр тапшырылды.
Сәфәр Баулының сәнгать мәктәбендә әдәби кичә белән тәмамланды. Баулылар гына түгел, безнең Чаллылар да сәхнәдән төшмәде – Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәрләре Асия һәм Вәсим Әхмәтшиннар чыгышы (Ана балладасы) тамашачыларны аеруча тетрәндергәндер.
Габидулла Хөрмәтуллин, Дания Сибгатуллина-Нигъмәтҗанова, Фәнилә Салихова кебек танылган җырчылар һәм күренекле язучылар Айгөл Әхмәтгалиева, Лилия Гыйбадуллина, Зөләйха Минхаҗева, Әлфия Ситдыйкова, Зимфира Исламова, Рәзинә Мөхияр, Булат Сәлахов һәм башка бик күп каләм ияләре сәхнәгә күтәрелде. Очрашу Баулыларга багышланган җыр белән тәмамланды.
Сәфәрне Татарстан Язучылар берлегенең Яр Чаллы бүлеге җитәкчесе Факил Сафин оештырды.
Язмабызның азагында рәхмәт сүзләрен безгә бик зур кадер-хөрмәт күрсәткән Баулы районы администрациясенә, районы башлыгы урынбасары Ринат Хәмидуллинга, безгә гид хезмәтен күрсәткән Туган якны өйрәтү музее хезмәткәре Кадрия Гимазовага һәм, гомумән, чараны оештыруга үз өлешен керткән һәркемгә рәхмәт!
Чыганак: Татарстан Язучылар берлегенең Яр Чаллы бүлеге
Татарстан язучылар берлеге рәисе Ркаил Зәйдулла шагыйрь Нариман Камаловка Татарстан язучылар берлегенең шәрәфле әгъзасы таныклыгын тапшырды.
«Мондый очрашулар көндә булып тормый, һәм ул минем өчен бик кадерле. Өлкән кешеләр дә, замандашлар да бик күп килә бирегә, ләкин без белгәнне яшьләр дә белергә тиеш, аларга да нәрсәдер күрсәтергә кирәк. Әдәбиятта буыннар чылбыры өзелмәсен иде. Сәләтле татар балаларының безнең йортка килүләренә мин бик шатмын. Алар бирегә килгәч уйланалар, күзәтүләр ясыйлар», – дип, искәртте ул.
Аралашуда шулай ук Татарстанның халык язучысы Вахит Имамов, «Яңа исем» лабораториясе остазлары – язучы һәм мөхәррирләр Ләбиб Лерон, Рөстәм Галиуллин, Ландыш Әбүдәрова да катнашты.
Фото: © «Татар-информ»
«Һәр шагыйрьнең иҗатын белү өчен, аның туган авылын белергә кирәк. Бу – яшь язучыларны илһамландыру өчен эшләнелә. Без аларны язарга өйрәтә алмыйбыз, ләкин кайдадыр, нәрсәдәдер юнәлеш бирә алабыз. Бүген Равил абый бик кызык әйберләр, хәтта әнисенең фикерен әйтте: «Үзегездән ун адым алда бара торган кешеләр белән аралашырга тырышыгыз», – ди Ләбиб Лерон.
Әлеге сәфәрнең икенче тапкыр оештырылуын искәртеп узарга кирәк. Июнь уртасында Ләбиб Лерон шәкертләре тарихи Зөя утравына сәяхәт кылган иде инде.
Көннең икенче яртысында яшь язучылар Балык Бистәсе төбәгендә яшәп иҗат итүче язучы – Нурулла Гариф белән очраштылар. Нурулла Гариф үзе ачкан шәхси музей буенча экскурсия оештырды һәм Зәңгәркүл, Чаллыбаш, Яңа-Сала, Биектау, Котлы Бөкәш, Тәберде Чаллысы, Бикчурай авылларының тарихи һәм истәлекле урыннары белән таныштырды.
«Яңа исем» – 14 яшьтән 35 яшькәчә язучы яшьләр өчен «Казан утлары» журналы каршында иҗат лабораториясе. Икенче ел яшь язучылар өчен төрле мастер-класслар, остаханәләр, фатирниклар, әдәби сәяхәтләр оештырыла. Быелгы иҗатчылар белән алты остаз – Ләбиб Лерон, Рөстәм Галиуллин, Ландыш Әбүдәрова, Лилия Гыйбадуллина, Галимҗан Гыйльманов, Рифат Сәлах кебек танылган язучылар шөгыльләнә.
Иҗат лабораториясендә катнашучылар ел азагына кадәр өр-яңа әсәр иҗат итәргә бурычлы. Иң яхшы иҗатчыларга истәлекле бүләкләр, дипломнар биреләчәк, олы сәхнәдә алар әсәрләреннән әдәби перформанс тәкъдим ителәчәк, «Казан утлары» һәм башка басмаларда, шулай ук Татарстан китап нәшрияты әзерләгән җыентыкта басылып та чыгачак.
«Яңа исем» әдәби мәктәбе «Татмедиа» АҖ, ТР Язучылар берлеге һәм Татарстан китап нәшрияты белән берлектә, Татарстан Рәисе каршындагы Татар телен һәм Татарстан Республикасында яшәүче халыклар вәкилләренең туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе ярдәме белән тормышка ашырыла.
Чыганак: tatar-inform.tatar
Танылган язучы Хәбир Ибраһим Санкт-Петербург шәһәрендә татар җәмгыяте оештырган очрашуда шул төбәктә яшәүче милләттәшләребез белән очрашты. Язучы очрашуда үзенең шигырьләрен укыды, җырлады, фикерләрен җиткерде, сорауларга җавапларын ирештерде. Өч сәгатькә якын сузылган әлеге очрашу ихлас җанлы узды.
Татарстан язучылар берлеге рәисе Ркаил Зәйдулла “Безнең Республика – Безнең гамәл” дип аталган ток-шоуның “Татарстан театрларының бүгенгесе һәм киләчәге” темасына багышланган чыгарылышын яздыруда катнашты.
Тапшыруны тиздән «Яңа гасыр» телеканалында карагыз.
3 нче июль көнне Буа шәһәренең академик Р. З. Сәгъдиев исемендәге мәктәпнең «Сәнгатьне күрү» музеенда әдәби очрашу булды. Әлеге күркәм чарада Казан кунаклары – Татарстанның Халык шагыйрьләре Ренат Харис һәм Равил Фәйзуллин, галим, техник фәннәр докторы Җәүдәт Сөйләйманов, Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы Гөлнур Айзат, Буа шәһәре ” Туган як” музееның директоры Әхмәтҗанова Л.М. катнашты. Музей хезмәткәре Хөснетдинова А.Ф. кунакларны музей эшчәнлеге белән таныштырды, Ренат Харис иҗаты буенча экскурсия үткәрде. Әдәби чара матур истәлек булып, күңелләрдә озак сакланыр.
buinsk-tat.ru
5 июльдә Буа районының Иске Тинчәле авылы мәктәбенең Гомәр Гали һәм Кыям Абрамов музеенда авыл халкы белән очрашу булды. Җәлил хәзрәт Фазлыев репрессияләрдә хаксыз һәлак булганнар истәлегенә дога укыды. Татарстан язучылар берлеге рәисе Ркаил Зәйдулла һәм аның белән кайткан язучылар Газинур Морат, Равил Рахмани, Рафис Корбан чыгыш ясадылар, сорауларга җавап бирделәр. Җомга намазыннан соң очрашу Яңа Шәйморза авылының Ислам мәдәни үзәгендә дәвам итте.
Габдулла Тукайның «Туган тел» шигыренә багышланган скульптур композиция буенча эш дәвам итә.
«Киләчәктә ул Казансу елгасы яры ягыннан Татарстан Республикасы Милли китапханәсе территориясендә барлыкка киләчәк», – дип искәртә ТР Мәдәният министрлыгының матбугат хезмәте.
Тулы гармонияле архитектур композиция формалаштыру өчен ТР Милли китапханәсендә булачак экспозиция скульпторлары өчен проект семинар-воркшопы узган.
Очрашуны Татарстан Республикасы мәдәният министры Ирада Әюпова ачкан. Ул билгеләп үткәнчә, без туган телләрне югалту куркынычы елдан-ел арта барган чорда яшибез, үз этник телен яхшы белгән кешеләр саны кими.
«Туган тел» шигыренә багышланган скульптур композиция буенча игълан ителгән конкурс нәтиҗәсез төгәлләнгән иде – комиссия лаеклы эшләрне билгели алмады.
https://tatar-inform.tatar/news/
Тинчурин театрының «Ашина» спектакле «У Троицы» X халыкара театр фестивалендә ике номинациядә җиңү яулаган.
«Спектакль «Иң яхшы сценография» (рәссам — Сулпан Азаматова, ут куючы рәссам — Илдар Шакиров) номинациясендә җиңде. Шулай ук, тамашачы симпатиясе бүләгенә ия булды», дип хәбәр итә театрның матбугат үзәге.
Театр 8 июньдә Сергиев Посад шәһәрендә «Театральный ковчег» драма театрының төп сәхнәсендә «У Троицы» Халыкара театр фестивалендә «Ашина» спектаклен тәкъдим иткән иде
«Ашина» спектакленең авторы – Ркаил Зәйдулла, режиссеры – Илсур Казакбаев.
tatar-inform.tatar/news
Әхтәм Зарипов белән хушлашу иртәгә, 21 июньдә, сәгать 11дә Казанның Мәрҗани мәчете янында була.
Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе, күренекле режиссер, артист һәм язучы Әхтәм Зарипов вафат.
Татарстан язучылар берлеге мәрхүмнең якыннарының тирән кайгысын уртаклаша. Урыны җәннәттә, авыр туфрагы җиңел булсын.
Әхтәм Зарипов 1935 елның 15 июлендә Башкортостанның Илеш районы Таҗи авылында туган. Мәскәү театр студиясендә белем алып кайткан щепкинчылар белән берлектә 1961-1972 елларда Камал театрында уйный. 1972 елдан Казан телевидениесендә режиссер булып эшли башлый. Ике дистә вакыт аралыгында Әхтәм Зарипов күпсанлы телевизион фильмнар авторы буларак таныла. “Чорсыз чорыбыз» физиологиясеннән”, “Өмет булсын юлдашың” исемле китаплар авторы.
2018 елдан Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы.
17 нче июнь көнне, Байлар Сабасында яшәп иҗат итүче шагыйрә Илмира Гыймаева, Кукмара районы Югары Арбаш авылы мәктәбе укучылары белән очрашуда булып кайтты. Мәктәп каршында оештырылган җәйге лагерьда төрле сыйныф укучылары ял итә икән. Алар “Шаян җиләк” китабын укыганнар да, шагыйрә апаларын кунакка чакырганнар. “Бик җылы, ихлас аралашу булды. Рәхәтләнеп серләштек, биедек, җырладык. Туган телебез, гаилә, туган авыл турында әңгәмә бик җанлы узды. Яңа гына табадан төшкән табышмакларыма да җавап табылды. Кичә “Туган тел” җырын җырлап тәмамланды”,- дип шатлыгы белән бүлеште Илмира Гыймаева.
12-14 июнь көннәрендә Туймазы районы Төмәнәк авылы янында урнашкан «Бабай утары»нда «Татар рухы» дип аталган әдәби-мәдәни фестиваль үтте. Фестивальдә Татарстаннан, Башкортстаннан, Оренбург өлкәсеннән язучылар, рәссамнар, сәнгать осталары, җәмәгать эшлеклеләре катнашты. Жирле әдәби берләшмәләр вәкилләре, укучы балалар белән берлектә узган Түгәрәк өстәл, әдәби-музыкаль чаралар анда катнашучылар өчен кызыклы да, файдалы да булды. Шушы гамьле чараны оештырган күренекле җәмәгать эшлеклесе Фәнир Гыйльметдин улы Галимовка зур рәхмәтләребезне җиткерәбез.
Казакъстанның Алматы шәһәреннән кайгылы хәбәр килде: озак авырудан соң казакъ һәм татар халыкларының күренекле улы, сәясәтче, әдәбиятчы, дипломат Морат Әүезов вафат булган.
Татарстан язучылар берлеге исеменнән мәрхүмнең якыннарына сабырлык телибез, кайгыларын уртаклашабыз. Урыны җәннәттә булсын Морат аганың.
12 июнь көнне Е.Боратынский музее бинасында М.Горький һәм С.Сөләйманова исемендәге әдәби премияләр лауреаты, Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре, шагыйрә Наилә Ахунованың 65 яшьлек юбилей кичәсе узды. Юбилярны Татарстан Язучылар берлегенең рус әдәбияты буенча әдәби консультанты Нияз Игъламов котлады һәм Берлекнең “Әдәбияттагы казанышлар өчен” медален тапшырды.
Мамадыш районы Урта Кирмән мәктәбенә язучы һәм публицист Шаһинур Мостафин исемен бирүгә багышланган тантаналы чара узды. Анда Татарстан Язучылар берлеге рәисе урынбасары Рифат Җамал, Татарстанның халык шагыйре, Г.Тукай премиясе лауреаты Зиннур Мансуров, әдәбият галиме Әлфәт Закирҗанов, язучылар Рафаил Газизов, Марат Закир, Вәрис Гали, Татарстан Язучылар берлегенең шәрәфле әгъзасы Рәсимә Галиева, районның “Ак калфак” оешмасы җитәкчесе Розалия Ибраһимова; Башкортостаннан Шаһинур абыйның дуслары җырчылар Фән Вәлиәхмәтов, Фәнир Галимов; район мәгариф бүлеге вәкилләре, җирле җитәкчеләр, Шаһинур абыйның туганнары һүм күпсанлы якташлары катнашты. Чарада Шаһинур Мостафин әсәрләреннән өзекләр күрсәтелде, шигырьләре укылды. Чыгыш ясаучылар әдип турындагы җылы истәлекләре белән уртаклаштылар.
Актаныш районы мәдәният йортының тантаналар залында күренекле татар язучысы һәм җәмәгать эшлеклесе Ринат Мөхәммәдиев белән очрашу кичәсе булып узды. Кичәдә китапханәчеләр, укытучылар, «Агыйдел дулкыннары» әдәби берләшмәсе әгъзалары катнашты. Очрашуны үзәкләштерелгән китапханәләр системасы җитәкчесе Гөлназ Әхмәдишина ачып җибәрде. Язучының иҗаты белән танылган шагыйрь, Габдулла Тукай премиясе лауреаты Мөхәммәт Мирза таныштырды.
Әлеге очрашуга тәгаенләп «Сәфәр чыгар аты бар» дип исемләнгән күргәзмә куелды, шулай ук әдипнең тормыш юлы һәм иҗаты турында буктрейлер тәкъдим ителде.
Китапханәчеләр танылган язучыга үзләрен кызыксындырган сорауларын бирделәр. Ринат Мөхәммәдиев үзенең мәгънәле, акыллы җаваплары белән очрашуны тагын да җанлырак итте. Эчкерсез әңгәмә вакытында кичәдә катнашучылар язучының әсәрләре турындагы фикерләре белән уртаклашты, сорауларына җаваплар алды.
Әдәби очрашу районның сәнгать осталары – Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәрләре Рәзилә Галиева белән Робсон Мусинның моңлы һәм дәртле җырлары белән үрелеп барды.
Соңыннан Ринат Мөхәммәдиев китапханәгә һәм китап сөючеләргә култамгалы китапларын бүләк итте. «Актанышта күптәннән булганым юк иде, бу юлы бик сагынып кайттым, шушы матур төбәкне кабат күрәсе килүем, китап укучылар белән очрашу теләгем кайтарды», – дип белдерде.
«Актаныш – милләтебез, әдәбиятыбыз, мәдәният-сәнгатебез өчен бәрәкәтле бишек» – дип, үзенең лаеклы бәясен дә әйтте язучы.
Иҗат кичәсе бик күңелле узды, җылы тәэсирләргә бай булды. Кичәгә килгән тамашачылар сөенеп, рухи азык алып, бәйрәмне оештыручыларга рәхмәт әйтеп таралышты.
Очрашу Татарстан Республикасы Милли китапханәсенең фәнни-методик бүлеге һәм аның баш китапханәчесе Зәйнәп Җамалиева тарафыннан оештырылган иде.
29 нчы май көнне “Шәрыкъ” клубында Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе , композитор, шагыйрә, телерадиожурналист Наилә Яхинаның иҗат кичәсе булып узды. Клуб залы тамашачылар белән тулы булды. Бу искиткеч җылы кичәдә авторның җырларын танылган артистлар Айгөл Гардисламова, Рөстәм Егоров, Регина Сәйфи, автор үзе һәм сәнгатъ мәктәбендә белем алган сәләтле балалар башкардылар. Кичәдә күренекле шагыйрә Рифә Рахман да шигырьләрен яңгыратты, иҗатташ дусты, драматург Хәбир Ибраһим Наилә турында матур истәлекләр сөйләде, легендар татар фокуснигы Альберт Гаделнең, музыкантлар Раушания Җиһангирова, Фатих Котлы, якташы, шагыйрә Галия Гайнетдинованың чыгышлары да тамашачылар күңеленә хуш килде.
Россия Тикшерү комитетының
Татарстан Республикасы буенча
тикшерү идарәсе башлыгы
В.А.Липскийга
Хөрмәтле Валерий Андреевич!
Татарстан Язучылар берлеге Татарстанның халык артисты, Буа дәүләт драма театры директоры Раил Илдар улы Садриев тирәсендә барлыкка килгән вазгыятькә карата тирән борчылуын белдерә.
Раил Садриев – күренекле актер, тәҗрибәле җитәкче һәм менә дигән оештыручы. Зур булмаган шәһәрдә аның тырышлыгы белән Буа дәүләт драма театры оештырылды, ул региональ һәм федераль дәрәҗәдә киң танылу алды. Театр ил буйлап актив рәвештә гастрольләрдә йөри, дәрәҗәле фестивальләрдә катнаша, җиңүләр яулый. Ә быел “Дәрвиш” спектакле Россиянең иң дәрәҗәле театр премиясе саналган “Алтын битлек”нең номинанты булды, Раил Илдар улы исә “төп ир-ат роле” номинациясендә әлеге премиягә тәкъдим ителде.
Раил Садриев Татарстан мәдәнияте үсешенә ифрат зур өлеш кертә. Ул озак еллар дәвамында туган илебез мәдәниятен үстерүгә хезмәт итә һәм Россия, чит илләр сәхнәләрендә дә Татарстанның лаеклы улы буларак чыгыш ясый.
Раил Садриев театр җитәкчесе булу белән беррәттән, язучылар оешмасы һәм хәзерге драматурглар белән дә актив хезмәттәшлек итте. Ул язучылык сәнгатен популярлаштыруда һәм Татарстан авторларын киң даирәгә танытуда зур көч куйды. Раил Садриев җитәкләгән театр хәзерге драматургларның байтак әсәрләрен сәхнәләштерде, шул рәвешле, республикабызның әдәби мирасына, аны үстерүгә булышлык итте.
Шуңа да карамастан, Раил Илдар улы бар көч-егәрен куеп иҗтиһат иткән, гомерен багышлаган театр эшчәнлегеннән читләштерелде. Бу – республикабызның театры, әдәбияты һәм сәнгате өчен дә авыр сынау булып тора.
Без әлеге эшнең гадел рәвештә каралуына ышанабыз, һәм Сездән, хөрмәтле Валерий Андреевич, Раил Садриевка һөнәри эшчәнлеген дәвам иттерүдә булышлык күрсәтүегезне үтенәбез. Ул безнең республикабызның да, илебезнең дә лаеклы мәдәният эшлеклесе булып тора.
Хөрмәт белән,
Татарстан Язучылар берлеге исеменнән
Ркаил Зәйдулла,
ТРның Язучылар берлеге рәисе,
ТРның Дәүләт Советы депутаты,
ТР халык шагыйре,
ТР атказанган сәнгать эшлеклесе,
Г.Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты
Соңгы араларда Энгель Нәвап улы Фәттахов белән булган хәлләр беркемне дә битараф калдырмады. Чөнки Энгель Нәвап улы республикабызда гына түгел Рәсәй төбәкләрендә дә билгеле шәхес. Ул озак еллар җитәкче урыннарда хезмәт куйды, һәм кайда гына эшләмәсен, гадилеге, кешелеклелеге, шул ук вакытта таләпчәнлеге белән аерылып торды. Милли мәгарифне күтәрү, яшь буынны рухи тәрбияләү, балаларның иҗади мөмкинлекләрен үстерү өчен куйган хезмәтләре аерым игътибарга лаек. Бу җәһәттән, Татарстан Язучылар берлеге белән уртак проектларны да искә алып китәргә мөмкин. Энгель Нәвап улы ТР Мәгариф һәм фән министры һәм Актаныш муниципаль районы башлыгы булып эшләгән чорларда “Илһам” яшь иҗатчылар конкурсы, ул гамәлгә куйган Гамил Афзал исемендәге әдәби премия күпме яшь талантларны канатландырды.
Актаныш районын дөньяга таныткан талантлы шәхесләрне, шул исәптән, язучыларны зурлап оештырылган чаралар, әдәби кичәләр, барысы да турыдан-туры аның катнашында узды.
Республикабыз үсеше өчен көчен кызганмаган тынгысыз җанлы, якты күңелле шәхес буларак, аның язмышы безне битараф калдыра алмый. Без аның намуслы кеше булуына ышанабыз һәм Россия Тикшерү комитетының Татарстан буенча Тикшерү идарәсе дә элеге эшне җентекләп өйрәнеп, уңай карар чыгырыр дип өметләнәбез.
Татарстан Язучылар берлеге идарәсе
«Төрки учак тирәли»
Әлеге китапка төрки телләрдә иҗат итүче шагыйрьләрнең һәм язучыларның әсәрләре туплап бирелде. Шулай ук төрки дөнья белән даими хезмәттәшлектә торган берничә рус авторының да (В.Куллэ, С.Шаргунов) әсәрләре урын алды.
Җыентык «Мөхәммәдъяр» исемендәге Төрки әдәбиятлар фестивале уңаеннан нәшер ителә.
«Кошка әйләнермен мин»
Танылган башкорт язучысы Айгиз Баймөхәммәт, бу китапка кергән ике повестенда да, төрлесе төрле сәбәпләр аркасында гаилә җылысыннан мәхрүм калып, балалар йортына килеп эләккән ятимнәр темасын күтәрә. Автор үз йөрәге аша үткәргән вакыйгаларны һәркемнең йөрәген тетрәндерерлек итеп тасвирлау белән бергә, ятимлекнең күп очракта җәмгыятьтәге җитешсезлекләр белән бәйле булуын күрсәтә һәм шул җитешсезлекләрне киметү турында бергәләп уйланырга чакыра.
«Соңгарган сәйран»
Бу җыентык бүгенге көндә Төркиядә яшәп иҗат итүче төрек язучысы Якуп Өмәруглының хикәяләреннән төзелде. Татар теленә тәрҗемәдә бирелгән әлеге үрнәкләр хәзерге төрек әдәбиятындагы хикәя жанрын күзалларга һәм кардәш төрек халкын хикәяләрдә сурәтләнгән вакыйгалар, каһарманнар аша якыннанрак танып-белергә ярдәм итә. Җыентык дөнья әдәбияты белән кызыксынучы, әдәби әсәрләр яратучы киң катлау укучыларга тәкъдим ителә.
22 май көнне Татарстан Язучылар берлегендә «Халыклар дуслыгы – әдәбиятлар дуслыгы: хезмәттәшлек перспективалары» темасына түгәрәк өстәл утырышы кысаларында, Фестивальдә катнашучы авторларның әсәрләре тупланган “Төрки учак тирәли” җыентыгы һәм татар телендә дөнья күргән “Казах халык әкиятләре” китабы тәкъдир ителде. Чарада Татарстан Язучылар берлеге рәисе Ркаил Зәйдулла, Казахстан Республикасының Казандагы генераль консулы Ерлан Исхаков, Азәрбайҗан, Казахстан, Кыргызстан, Үзбәкстан илләреннән; Россиянең Башкортстан, Саха (Якут), Чувашстан, Дагстан, Кабардин-Балкар, Карачай-Черкәс Республикаларыннан әдипләр, нәширләр катнашты.
Татарстан Язучылар берлеге 90 яшьлек юбилеен Мөхәммәдьяр исемендәге Халыкара төрки әдәбиятлар фестивале буларак билгеләп узды. Язучылар берлегенең юбилей кичәсе 21-24 майга сузылган фестивальнең бер чарасы буларак Казан рестораннарының берсендә рәсми котлаулар булган зур мәҗлес рәвешен алды.
Юбилейның кадерле кунаклары арасында Азәрбайҗан, Казахстан, Кыргызстан, Үзбәкстан илләреннән; Россиянең Башкортстан, Саха (Якут), Чувашстан, Дагстан, Кабардин-Балкар, Карачай-Черкәс Республикаларыннан әдипләр, нәширләр бар иде.
Ә рәсми кунаклардан язучыларны Татарстан Республикасы Премьер-министры урынбасары Ләйлә Фазлыева, Татарстан Республикасы мәдәният министры урынбасары Дамир Натфуллин, Казан шәһәре башкарма комитеты җитәкчесе урынбасары Гүзәл Сәгыйтова, «Татнефть» хәйрия фондының «Рухият» программасы җитәкчесе Флюра Шәйхетдинова һәм башкалар котлады.
«Язучылар берлеге Советлар Союзы чорында Сталинның турыдан-туры күргәзмәсе белән оешкан булса да, ул, минемчә, Советлар Союзы чорында да, хәзер дә – уңышлы проект булмаса, бүгенге көнгә килеп тә җитмәс иде – үзенең уңай ролен үти дип саныйм», диде Ркаил Зәйдулла.
«1934 ел республикаларда Язучылар берлекләре барлыкка килү белән әһәмиятле вакыйга. Бу шул чорның кирәкле вакыйгасы булган. Безнең бүгенге бурычыбыз – Берлек төзелүнең нигезендә торган кешеләрнең һәм шул чор вакыйгаларының истәлеген саклау һәм яшь буынга җиткерү», диде Татарстан Республикасы Премьер-министры урынбасары Ләйлә Фазлыева.
Ул язучының халык тавышы булуын һәм шулай калачагын ассызыклап: «Язучы һәрвакыт халкы белән янәшә. Үз халкыгыз янәшәсендә булыгыз!» дигән теләкләрен җиткерде Татарстан Язучылар берлегенә «Татарстан Республикасының Рәхмәте»н тапшырды. Ул шулай ук, язучы Рифә Рахманга республиканың «Фидакарь хезмәт өчен медале» тапшырды.
Татарстан Республикасы Дәүләт Советы депутаты Айрат Зарипов драматург Рәдиф Сәгъдигә Дәүләт Советы Рәисенең Рәхмәт хатын, шагыйрә Гөлүсә Батталовага, язучы Вакыйф Нуриевка, Рафаил Газизовка, Сания Әхмәтҗановага, Рәфкать Кәрамиевка Татарстан Республикасы Рәисе каршындагы Татар телен һәм Татарстан Республикасында яшәүче халыклар вәкилләренең туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясенең Рәхмәт хатын тапшырды.
Татарстан Республикасы Рәисе каршындагы Мәдәниятне үстерү фондының башкарма директоры Нурия Хашимова язучыларны котлап, язучыларның үзләре өчен якын һәм кадерле кешеләр булуына басым ясады. «Сез з иҗатыгыз белән телебезне, гореф-гадәтләребезне, тарихыбызны язасыз һәм буыннан-буынга җиткерәсез», диде ул.
«Әдәбият – ул мәдәниятнең нигезе. Мәдәниятнең нинди генә өлешен алсак ту ул сезнең хезмәткә тоташа», диде Татарстан Мәдәният министры урынбасары Дамир Натфуллин. Министрлыкның Күкрәк билгесе Лилия Гыйбадуллинага, Рәзинә Мөхияровага, Рәкит Әбделмановка, Фәнавис Дәүләтбаевка, Айсылу Имамиевага, Гүзәл Шакировага, Гөлнур Айзатулловага, Булат Ибраһимовка, Рифат Сәлаховка, Гүзәл Гыйззатуллинага, Фәрит Яхинга тапшырылды.
Татарстан Республика Мәгариф һәм фән министры Илсур Һадиуллин Берлек рәисе Ркаил Зәйдуллага, шулай ук, язучылардан Илсөяр Иксановага, Рифат Җамалга, Зиннур Мансуровка, Рәдиф Гаташка, Марсель Галиевка, Нәҗибә Сафинага «Мактаулы остаз» дип аталган дәрәҗәле күкрәк билгесен тапшырды.
«90 ел дәверендә иҗатны яшь буынга җиткереп күпме китаплар чыкты, татар теленә мәхәббәт уятып, гореф-гадәтләребезне сакларга ярдәм итеп, яшьләр белән эшләп, аларны яшәргә өйрәтүче кешеләр сез – безнең язучылар. Без мәгариф системасын сездән башка күз алдына китерә дә алмыйбыз», диде ул язучыларга.
«Бөтендөнья әдәби барышында Татарстан Язучылар берлегенең үз юлы бар. сез безнең таянычыбыз. Милли хәрәкәтнең әйләнеп баручылары», диде Бөтендөнья татар конгрессы башкарма комитеты җитәкчесе Данис Шакиров.
Казан шәһәре башкарма комитеты җитәкчесе урынбасары Гүзәл Сәгыйтова язучыларны «кадерле кешеләр» дип атады. «90 ел аерым бер кеше гомере. Кеше гомере мәгънәле тормыш һәм нәсел дәвамы белән үлчәнә. Язучылар берлегенең 90 ел тормышында да үсеш процессы, бай тарихы бар. Әдәбиятыбыз үссен, тәнкыйтебез көчәйсен иде. кадерле, укучылы булып яшәргә язсын. Тынгысыз иҗат гомер, ләкин җан тынычлыгы сезгә», дип теләде ул язучыларга.
Язучылардан Ольга Левадная, Ләйлә Минһаҗева, Йолдыз Миңнуллина, Рүзәл Мөхәммәтшин, Лилия Гыйбадуллина, Булат Ибраһимов, Гөлүсә Батталова, Рифат Сәлахов, Ленар Шәех, Фәнил Гыйләҗев Гүзәл Сәгыйтовадан Казан шәһәре башкарма комитеты җитәкчесенең Рәхмәт сүзен кабул итеп алды.
Ркаил Зәйдулла Алексей Остудинны, Марат Әмирхановны, Хәбир Ибраһимны Язучылар берлегенең «Күкрәк билгесе» белән бүләкләде.
Кичәнең икенче өлеше Азәрбайҗан, Казахстан, Кыргызстан, Үзбәкстан илләреннән; Россиянең Башкортстан, Саха (Якут), Чувашстан, Дагстан, Кабардин-Балкар, Карачай-Черкәс Республикаларыннан килгән кунакларның чыгышлары һәм әдәби-музыкаль кичә буларак үтте.
https://tatar-inform.tatar/news/ Рузилә Мөхәммәтова
КФУның Филология һәм мәдәниятара багланышлар институты актлар залында филология фәннәре докторы, Казан университетының атказанган профессоры, Россиянең һәм Татарстанның атказанган фән эшлеклесе, КФУның татар әдәбияты кафедрасы галиме Хатыйп Миңнегуловның 85 яшьлек юбилей кичәсе булды.
Чарада Татарстан Язучылар берлеге рәисе Ркаил Зәйдулла катнашты. Ул Хатыйп Миңнегуловны юбилее белән Татарстан Язучылар берлеге исеменнән котлады һәм Берлекнең “Әдәбияттагы казанышлары өчен” медален тапшырды.
Фото: “Татар- информ, Рамил Гали
Татарстанның Теләче районында Мөхәммәт Мәһдиевнең «Кеше китә – җыры кала» әсәре буенча сериал төшерелә башлады. Ул 20 сериядән торачак.
Сериалны яшь, ләкин инде кинематография өлкәсендә уңышлы эшләре белән танылган режиссер Александр Далматов әзерли. Ул шулай ук сценарий авторы да.
Телесериал үзәгендә кешелек җәмгыятен мәңге борчыган мәсьәләләр – мәхәббәт, гаилә кору, ир-хатын, килен-кайнана мөнәсәбәтләре, сугыш афәте, үлем, намус, дин.
Бу проектны тормышка ашырырга күп кенә оешмалар һәм шәхесләр ярдәм итә. Алар арасында – ПАО «Татнефть» (төп башкаручы директоры – Наиль Маганов); «Татнефть»Хәйрия фонды (директоры – Ренат Мамин); ТР Рәисе каршындагы Татар телен саклау һәм үстерү мәсьәләләре комиссиясе (рәисе – Марат Әхмәтов); ТНВ телерадиокомпаниясе (генераль директоры – Илшат Аминов); «Ватан-21» кинокомпаниясе (директоры – Айрат Сибагатуллин); Теләче районы җитәкчелеге һәм шул җирлектә яшәүче күп санлы әдәбият, сәнгать сөючеләре.
Сәнгать белгече, шагыйрә Розалина Шаһиеваны соңгы юлга озату мәрасиме иртәгә, 15 нче майда, 10.00 сәгатьтә Заманча сәнгать галереясы бинасында була.
Мәрхүмә Курган зират комплексында җирләнәчәк.
Г.Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты, сәнгать белгече, шагыйрә Розалина Шаһиева вафат.
Татарстан Язучылар берлеге мәрхүмәнең якыннарының тирән кайгысын уртаклаша. Рухы шат, урыны җәннәттә булсын!
Розалина Гомәр кызы Шаһиева 1945 елның 28 июлендә Татарстанның Яшел Үзән районы Бишнә авылында туа. Балачак һәм мәктәп еллары Казанда уза. 1963 елда Казанның 80 нче мәктәбен тәмамлап, шул ук елны Казан дәүләт университетының тарих-филология факультетында белем ала.
1969 елдан 1991 елга кадәр Татарстан сынлы сәнгать музеенда эшли. Бакый Урманче, Фуад Вәлиев, Альфред Халиковлар җитәкчелегендә татар сынлы сәнгать ядкарьләрен җентекләп өйрәнеп, республика Сынлы сәнгать музее тарихында беренче буларак, музейдагы татар милли көнкүреш сәнгате коллекцияләреннән махсус экспозиция төзүдә якыннан торып катнаша.
Р.Шаһиева әдәби тәрҗемә өлкәсендә дә нәтиҗәле эшли: Дәрдемәнд, С.Хәким, Ф.Хөсни иҗатларыннан аерым әсәрләрне, татар халык әкиятләрен, Х.Госман, Н.Юзиев, М.Бакировларның шигырь теориясенә караган фәнни хезмәтләрен рус теленә тәрҗемә итә.
1991 елда Р.Шаһиева «Казан» милли мәдәни үзәгенә эшкә күчә, сәнгать белгече һәм 1996 елдан Үзәк директорының фәнни эшләр буенча урынбасары сыйфатында элекке Ленин мемориалын татар халкының гамәлдәге даими мәдәни йорты-музее итеп үзгәртеп коруга үзеннән күп өлеш кертә. Монда сынлы сәнгать күргәзмәләре, әдәбият-сәнгать кичәләре, төрле милли тамашалар оештырыла. 1993–2001 еллар арасында Мәскәүдә, Венгриядә, Гарәп Әмирлеге, Төркия, Иранда, Финляндиядә һәм Париждагы ЮНЕСКО бинасында тамашага куелган татар сынлы сәнгать күргәзмәләре дә нәкъ менә «Казан» милли мәдәни үзәгендә һәм Р.Шаһиеваның якыннан катнашы белән оештырыла.
Р.Шаһиева – Казан нәшриятларында дөнья күргән ике шигъри җыентык авторы. Ул – киң карашлы, дөнья шигърияте традицияләрен тирән үзләштергән каләм иясе. Аның көтелмәгән метафораларга, мифологик образларга, гыйбарәләргә, ритмик үзенчәлекләргә бай шигъри тәҗрибәләре хәзерге татар поэзиясендә милли яңарыш идеяләренең эчтәлектә һәм форма өлкәсендә гамәли бер чагылышы булып тора.
Р.Шаһиева 1993 елдан «Татарстан Республикасының атказанган сәнгать эшлеклесе» дигән мактаулы исем йөртә, 1991 елдан Татарстан Рәссамнар берлеге әгъзасы.
2004 елдан Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы.
16 майда 14.00 сәгатьтә КФУның Филология һәм мәдәниятара багланышлар институтының актлар залында филология фәннәре докторы, Казан университетының атказанган профессоры, Россиянең һәм Татарстанның атказанган фән эшлеклесе, КФУның татар әдәбияты кафедрасы галиме Хатыйп Миңнегуловның 85 яшьлек юбилей кичәсе була.
«Әдәби-музыкаль кичәдә галим, фән һәм мәдәният эшлеклеләре, җәмәгатьчелек, юбилярның хезмәттәшләре, шәкертләре, министрлык вәкилләре, югары уку йорты җитәкчеләре һ.б. катнашуы, чыгыш ясавы көтелә. Кичәдә галимнең хезмәтләре, китаплары тәкъдим ителәчәк. Юбилей кичәсенә керү ирекле», – диде «Татар-информ»га Хатыйп Миңнегулов.
https://tatar-inform.tatar/news
21 майда Г. Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры бинасында Татарстанның халык язучысы Әмирхан Еникинең тууына 115 ел тулуга багышланган искә алу кичәсе була.
Кичәдә Г. Камал исемендәге академия театры, Кәрим Тинчурин исемендәге Татар дәүләт драма һәм комедия театры, Г. Кариев исемендәге Казан Татар дәүләт яшь тамашачы театры, Г.Тукай исемендәге Әтнә татар дәүләт драма театры артистлары һәм күренекле җырчылар: Зәйнәп Фәрхетдинова, Алинә Шәрипҗанова, Илгиз Мөхетдинов, Рөстәм Насыйбуллин, Алмас Хөсәенов, Айгөл Гардисламова катнаша.
Кичә 19.00 сәгатьтә башлана. Белешмәләр өчен телефон: 236-97-71
Бүген татар халкының бөек шагыйре Габдулла Тукайның тууына 138 ел. Шул уңайдан иртән Казанның Г.Тукай исемендәге скверында шагыйрь һәйкәленә чәчәкләр салу тантанасы узды. Чарада Татарстан Рәисе Рөстәм Миңнеханов, Татарстан Дәүләт Киңәшчесе Минтимер Шәймиев, Казан мэры Илсур Метшин, Татарстан Мәдәният министры Ирада Әюпова, Татарстан Язучылар берлеге рәисе Ркаил Зәйдулла һәм башка дәүләт эшлеклеләре, язучылар, сәнгать әһелләре катнашты.
Яңа Чишмә районы Акбүре авылында мәктәп укучылары, укытучылар, мәдәният, мәгариф хезмәткәрләре белән берлектә якташ язучылары, Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы Шамил Шәйдуллинның тууына 85 ел тулу уңае белән искә алу кичәсе узды.
Чаллыдан язучының хатыны Фиалка Шәйдуллина, “Ләйсән” әдәби иҗат берләшмәсе җитәкчесе, Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре, китапханәче Роза Хәмидуллина, язучы, Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы, Э.Касыймов, Егор Уткин, Шәйхи Маннур әдәби премияләре иясе Мансур Сафин кайтты. Якташ язучыны искә алу кичәсендә Саҗидә Сөләйманова, Шәүкәт Галиев әдәби премияләре лауреаты, Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы, шагыйрә Лилия Фәттахова катнашты. Кичәдә һәркем үзенең язучы турындагы истәлек, хатирәләре белән уртаклашты. Кичә дәвамында мәктәп укучылары тарафыннан Мансур Сафин, Лилия Фәттахова, Шамил Шәйдуллин шигырьләре яңгырады. Очрашу җырлар белән үрелеп барылды.
Гариф Ахунов исемендәге Казанбаш төп мәктәбендә районара Гариф Ахунов укулары үткәрелде. Конференциядә чыгыш ясаучыларның хезмәтен мәртәбәле жюри бәяләде. Халык язучысы Гариф Ахуновның кызы шагыйрә Наилә Ахунова, шагыйрә Йолдыз Шәрәпова, Казан арты тарих-этнография музее хезмәткәре Ленар Гобәйдуллин, шагыйрә Гөлара Шәрипова , Арча Мәгариф идарәсенең милли эшләр методисты Энҗе Габдуллаҗановна Мостафина, ветеран укытучы Фәния Шәрипова укучыларның һәм укытучыларның эшләрен югары бәяләп, аларга Дипломнар һәм истәлекле бүләкләр тапшырды.
24 апрельдә Казан федераль университетының Филология һәм мәдәниятара багланышлар институтында яшь шагыйрьләр һәм язучыларның «Илһам» Бөтенроссия конкурсында җиңүчеләрне бүләкләү тантанасы узды.
2024 елның февраль-март айларында Татарстан Республикасының Мәгариф һәм фән министрлыгы, Казан федераль университеты һәм Татарстан Республикасы Язучылар берлеге татар телендә иҗат итүче мәктәп укучылары арасында «Илһам» Бөтенроссия яшь шагыйрьләр һәм язучылар бәйгесен үткәрде. Конкурска 5-11 сыйныфта белем алучы укучылар поэзия, проза, драматургия, журналистика номинацияләре буенча эшләрен тәкъдим итте.
Конкурсның беренче этабында Татарстан Республикасыннан һәм Россия Федерациясе субъектларыннан 600дән артык мәктәп укучысы катнаша. Март аенда Республиканың Чистай, Арча, Казан, Чаллы һәм Мөслим шәһәрләрендә жюри әгъзалары конкурсның беренче этабында җиңү яулаган 300 бала иҗатын бәяли. Филология һәм мәдәниятара багланышлар институтында узган бүләкләү тантанасына 44 укучы чакырылган иде.
Җиңүчеләрне Филология һәм мәдәниятара багланышлар институты директоры Рәдиф Җамалетдинов, Мәгариф һәм фән министрлыгының милли мәгариф бүлеге башлыгы Энҗе Гыйзәтуллина һәм Татарстан Язучылар берлеге рәисе, Татарстан Республикасы халык язучысы, Габдулла Тукай исемендәге дәүләт премиясе лауреаты Ркаил Зәйдулла сәламләде.
Энҗе Гыйзәтуллина укучыларга сәләтләрен үстерү өстендә эшләргә, язучыларның, күренекле шәхесләрнең, татар теле һәм әдәбияты укутучыларының, әти-әниләренең киңәшләрен игътибарга алырга кирәклеген искәртте. «Иҗат итү сәләте – табигатьтән, Аллаһ тарафыннан бирелгән сәләт. Сезгә аны үстерергә, аның өстендә эшләргә кирәк», – диде ул.
Ркаил Зәйдулла бәйгенең татар милләте өчен бик мөһим һәм әһәмиятле вакыйга булуын билгеләде.
«Сезнең арадан бер яки берничә язучы чыга икән, бу – әлеге конкурсны аклый. Бөтен кеше дә шагыйрь булып бетә алмый. Мин үзем элегрәк «Илһам» конкурсының жюри әгъзасы булган кеше, һәм, әлбәттә, камил рәвештә үзе иҗат иткән балалар күп түгел, аларга укытучылары да, әниләре дә булыша, берүк вакытта ул укытучысы белән әнисе дә булырга мөмкин. Шуңа күрә әлеге бәйгенең төп максаты – ул тарихыбызга, әдәбиятыбызга, халкыбызга мәхәббәт уяту. Андый кешеләр бер кайчан да югалып калмас, башка өлкәдә үзен табар. Әдәбият уты, милли дәрт, ашкыну, милли алгарыш һәрвакыт сезнең калебегезне җылытып торыр», – диде ул.
Бәйгенең жюри рәисе, филология фәннәре докторы, КФУ профессоры Ләйлә Минhаҗева һәрбер эшнең үзенчәлекле булуына һәм мөһим бер фикер җиткерүенә игътибар итте. «600 килгән эш арасыннан 44 эшне сайлап чыгару безгә бик авыр булды, чөнки һәрбер эштә гүзәл фикер, бик садә бер табыш бар иде. Ләкин быелгы конкурсның ике этаптан торуы безнең өчен бик файдалы булды. Беренче этапта эшләрне онлайн тикшерсәк, икенче этапта әлеге укучылар белән якыннан танышу, аралашу мөмкинлеге туды», – диде Ләйлә Минһаҗева.
Җиңүчеләр исемлеге:
Гран-при – Низамова Аделя (Мөслим районы, Күбәк урта мәктәбенең 10 сыйныф укучысы)
Поэзия номинациясендә 1 урын алган җиңүчеләр:
Проза номинациясендә 1 урын алган җиңүчеләр:
Драматургия номинациясендә 1 урын алган җиңүчеләр:
Журналистика номинациясендә 1 урын алган җиңүчеләр:
Поэзия номинациясендә 2 урын алган җиңүчеләр:
Проза номинациясендә 2 урын алган җиңүчеләр:
Драматургия номинациясендә 2 урын алган җиңүчеләр:
Журналистика номинациясендә 2 урын алган җиңүчеләр:
Поэзия номинациясендә 3 урын алган җиңүчеләр:
Проза номинациясендә 3 урын алган җиңүчеләр:
Драматургия номинациясендә 3 урын алган җиңүчеләр:
Журналистика номинациясендә 3 урын алган җиңүчеләр:
«Өметле киләчәк» номинациясендә җиңүчеләр:
https://tatar-inform.tatar/news/ilham-botenrossiya-yas-sagyirlar-ham-yazucylar-baigesena-natia-yasaldy-5886716
Балык Бистәсе районы, Күгәрчен авылы урта мәктәбендә Тукай көннәре уңаеннан “Талантлы син, Балык Бистәм” дип аталган әдәби очрашу узды. Очрашуда Балык Бистәсендә туып үскән талантлы шәхесләр катнашты. Язучылар берлеге әгъзалары, Халык язучысы Тәлгат Галиуллин, шагыйрә, тәнкыйтьче, Саҗидә Сөләйманова исемендәге әдәби премия лауреаты Фәүзия Солтан (Галиуллина), шагыйрә, журналист, популяр җырлар авторы Рәсимә Гарифуллина, шагыйрь, күп санлы җырлар авторы Вазыйх Фатыйхов, тарихчы Нурулла Гариф, журналист Гүзәл Хәбибуллина, шулай ук районда туып үскән күп санлы шәхесләр катнашты. Балалар үз иҗатлары белән таныштырдылар, өлкән иҗат әһелләренең чыгышларын алкышлар белән кабул итеп, сорауларын бирделәр.
Татарстан Язучылар берлегеннән бер төркем язучылар Сосна Пүчинкәсе зиратында Тукайның әнисе Бибимәмдүдә абыстай каберен зиярәт кылды. Шулай ук район мәктәпләрендә булып, укучылар белән очраштылар.
Соңрак күренекле язучы һәм шагыйрьләр катнашында район мәдәният үзәгендә әдәби тематик кичә узды.
Татарстан Язучылар берлеге рәисе урынбасары Рифат Җамал җитәкчелегендә Балтачка Тукай көннәре уӊаеннан килгән бер төркем язучыларны район башлыгы Рамил Нотфуллин кабул итте.
Күренекле язучы һәм шагыйрьләр Балтач турында истәлекләре белән уртаклаштылар, Тукай көннәренеӊ нәкъ бу җирлектә үткәрелүенә шат булуларын белдерделәр.
Район башлыгы бүгенге авыл тормышын тасвирлап, язгы чәчү эшләренеӊ торышына тукталды, районныӊ иҗтимагый тормышында Тукай исеме зур абруйга ия икәнен, аныӊ әнисе Мәмдүдә абыстайныӊ җәсәденә зиярат кылу изге эш, дип белдерде.
20 апрельдә Буа районы Адав-Толымбай авылында күренекле язучы, сәяси репрессияләр корбаны Гомәр Толымбайга бюст ачылды. Тантанада Татарстан Язучылар берлеге рәисе Ркаил Зәйдулла, Татарстанның халык язучысы Марсель Галиев, әдәбият галиме, шагыйрь Равил Рахмани, драматург Хәбир Ибраһим катнашты һәм чыгыш ясады.
Татарстан Язучылар берлегенең Тукай клубында Илдар Юзеев исемендәге әдәби-иҗтимагый премияләр тапшыру тантансы үтте.
Премиянең 2024 елгы лауреатлары: Мәйдан» журналында дөнья күргән «Йөрәгемне ташка орыр булып…» шигырьләр циклы һәм актив әдәби-иҗтимагый эшчәнлеге өчен шагыйрә Сирень Якупова; актив мәдәни-иҗтимагый эшчәнлеге һәм Илдар Юзеев иҗатын пропагандалавы өчен җырчы, Татарстанның һәм Башкортстанның халык артисты Фән Вәлиәхмәтов; «Мәйдан» журналын яшәтүгә, абруен күтәрүгә һәм милли рухиятебезне үстерүгә керткән күпьеллык нәтиҗәле эшчәнелеге өчен Гөлшат Илалетдинова; озак еллар татар матбугатын, шул исәптән «Мәйдан» әдәби-нәфис, иҗтимагый журналын яшәтүгә, абруен күтәрүгә һәм милли рухиятебезне үстерүгә керткән өлеше өчен Чаллы шәһәре башлыгы ярдәмчесе Рамил Хәлимов.
Түбән Каманың Яшь тамашачы театрында язучы, шагыйрь, публицист, Габдулла Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты Факил Сафинның “Алдым кулыма каләм…” дип исемләнгән иҗат кичәсе узды.
12 май көнне танылган әдәбият галиме, РФ Гуманитар фәннәр академиясе академигы, Татарстанның атказанган фән эшлеклесе, Казан университетының мактаулы профессоры, күп санлы дәреслекләр авторы, тәнкыйтьче Хатыйп Йосыф улы Миңнегуловка 85 яшь тула.
Юбилей кысаларында Казан шәһәренең 11 нче татар гимназиясендә Хатыйп Йосыф улы Миңнегулов исемендәге “Дөньяда сүзебез бар…” дип исемләнгән Халыкара фәнни-гамәли конференциясе узды.
Чарада Бөтендөнья татар конгрессы Башкарма комитеты җитәкчесе Данис Шакиров катнашты. Ул Хатыйп Миңнегуловны якынлашып килүче юбилее белән Бөтендөнья татар конгрессы исеменнән котлады һәм истәлекле бүләкләр тапшырды.
https://tatar-congress.org/
16 апрель көнне Татарстан Республикасы Фәннәр академиясендә күренекле төрекмән шагыйре Мәхтүмкули Фрагиның тууына 300 ел тулуга багышланган түгәрәк өстәл утырышы булды.
Түгәрәк өстәлдә төрки әдәби бәйләнешләр турында, төрки дөньяда мәгърифәтчелек юнәлеше, татар-төрекмән тарихи-мәдәни багланышлары турында фикер алыштылар.
Чарада ТР Фәннәр академиясе президенты Рифкать Миңнеханов, Татарстан Язучылар берлеге рәисе Ркаил Зәйдулла, Төркмәнстанның ЮНЕСКОдагы Милли комиссиясе җаваплы секретаре Чинар Рөстәмова, Төркмәнстанның Казандагы Генераль консулы Гуйч Гәрәев һ.б. чыгыш ясады.
12 апрель көнне М.Сәлимҗанов исемендәге Актёрлар йортында Г. Тукай исемендәге XIV Халыкара шигырь укучылар конкурсының гала-концерты узды. Лауреатларга дипломнар һәм истәлекле бүләкләрне Татарстан Язучылар берлеге рәисе Ркаил Зәйдулла һ.б. тапшырды.
16 апрельдә халык язучысы Нәбирә Гыйматдинова Хәсән Туфан музеенда Аксубай районы зыялылары белән очрашты. Очрашуда татар конгрессы җитәкчесе урынбасары Ирек Шәрипов катнашты. 2025 елда күренекле шагыйребез Хәсән ага Туфанның тууына 125 ел, җәмәгать эшлеклесе Роза Туфитуловага 80 яшь тулу уңаеннан әдәби кичәләр, төрле чаралар уздыру буенча тәкьдимнәр булды.
Буа шәһәрендә һәр елны “Татар кызы” конкурсы гөрләп уза. Быелгы бәйгене дә дистә еллар буена әлеге конкурсның жюри рәисе булган Татарстан язучылар берлеге әгъзасы, язучы, шагыйрә Гөлнур Айзат ачты. Ул милли гореф-гадәтләрнең күп төрлелеген бүгенге көндә дә саклап калуга игътибар юнәлтеп чыгыш ясады.
Бәйгене оештыру эшләрен Буа “Ак калфак” оешмасы җитәкчесе, Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре Нурия Гайнуллова бик матур итеп башкарып чыккан. Бәйгедә 11 кыз катнашып, татар халкының тарихын, җыр-биюләрен, әдәбиятын, аш-суларын, уеннарын белүләрен күрсәттеләр.
Кызлар Буа район башлыгы Р.Р. Камартдинов һәм Бөтендөнья татар конгрессының Буа җирле оешма җитәкчесе Г.Г.Камалетдинов имзалаган дипломнар, Рәхмәт хатларына, чәчәк бәйләмнәренә ия булдылар.
Әтнә районы Күәм урта мәктәбендә – күренекле авылдашлары, шагыйрь, эзтабар язучы Самат Шакирның тууына 100 ел тулу уңаеннан әдәби-музыкаль кичә булды. Самат Шакир шигырьләрен, аның сүзләренә язылган җырларны укучылар бик теләп башкардылар. Әлеге кичәдә Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы, шагыйрә Гөлүсә Батталова да катнашты. Самат Шакир кебек күпкырлы шәхеснең иҗаты, аның иҗтимагый эшчәнлеге еллар узган саен тагын да актуальләшә, яңа заман күзлегеннән чыгып яңача өйрәнүне көтә.
19 апрель көнне Татарстан Язучылар берлеге һәм «Татмедиа» АҖнең «Мәйдан» журналы редакциясе гамәлгә куйган Илдар Юзеев исемендәге әдәби-иҗтимагый премиясен тапшыру тантанасы була.
Әдәби-музыкаль кичә Татарстан Язучылар берлегенең Тукай клубында, 14:00 сәгатьтә башлана.
18 апрельдә Татарстан Язучылар берлегенең Тукай клубында “Яшь ленинчы” газетасының 100 еллыгы кысаларында әлеге газетаны чыгаруда катнашкан мәрхүм шагыйрьләрне (Хәкимҗан Халиков, Илдар Юзеев, Зөлфәт, Рөстәм Мингалим, Хәйдәр Гайнетдинов, Рифкат Закиров, Мөхәррәм Каюмов, Фәйрүзә Мөслимова, Госман Садә, Нияз Акмал һ.б) искә алу кичәсе була. Кичәдә быел юбилейлары булган Госман Садә белән Нияз Акмал иҗаты киңрәк яктыртылачак, аларга нисбәтле истәлекләр яңгыраячак. Башлана 17:00 сәгатьтә. Рәхим итегез!
11 апрельдә, Лаеш районы Имәнкискә авылында, Районкүләм “Китаплы юл” дип исемләнгән әдәби-тематик кичә булып үтте. Язучыларны, танылган журналистларны, мөхтәрәм шәхесләрне берләштергән бу чара 3,5 сәгать бер сулышта үткән сыман булды. Вакытларын минутлап бүлеп тыгыз көн тәртибе белән хезмәт иткән танылган шәхесләрнең, шулай ук, дин әһелләре, күп кенә намаз ияләренең дә ахыргача тамашачы залында утыруыннан, тамашачының, рухи азык бирердәй кичәләргә сусаган булуы аңлашылды.
Кеше китап укымый дип зарланган заманада, тулы залга карап: “Әлхәмдуллилләһ, ничаклы татар китаплы юлда”, – дип уйлап, сөенми мөмкин түгел иде. Казаннан гына түгел, Татарстанның читеннән (Баулыдан), ерак шәһәрләрдән (Әлмәттән) килүчеләр булуы галиҗәнап китапка булган хөрмәтне тормыш мәшәкате алыштырмавын – китапның халык күңелендә булуын ачык күрсәтүче мисал иде бу! Язучылар берлегеннән Гүзәл Галләмова оештырган бу чарага кунак булып килүчеләр: Булат Ибраһимның шигъриятле, Рәсимә Гарифуллинаның – җырлы; Рәхимә Арсланованың, мөмкинлектән файдаланып, I Республикакүләм “Шигърият бакчасында” дип исемләнгән бәйгедә балаларны бүләкләве, Раил Гатауллинның әдәби марафонда финалга чыккан Лаеш әдәби марафончыларына дипломнар тапшыруы кичәне гаять эчтәлекле итте. Шулай ук, кичәгә төрле районнардан килгән әдәби әйдаманнар чыгышы, танылган журналистларның мәгънәле сүз алуы, Дәүләт советы депутаты Раил Шәмсетдиновның зирәк фикере, җырчы Асылъярның моңлы тавышы, җирле шагыйрәләрнең чыгышы әдәбият сөючеләр өчен кабатланмас кичә ләззәтен бирде.
Гүзәл Галләмова
Чаллы шәһәренең 55 нче гомуми белем бирү мәктәбендә “Факил Сафинның иҗат сәхифәләре” исемендәге укытучылар, китапханә хезмәткәрләре, тәрбиячеләрнең I төбәкара иҗат бәйгесе узды. Мәктәп укучылары Чаллы мәктәпләреннән, Алабугадан, Мөслимнән килгән кунакларны сәнгатьле итеп шигырь сөйләп, җыр һәм бию башкарып сәламләделәр. Бәйгедә катнашучылар үзләре иҗат иткән шигырьләр, проза әсәрләре белән мәртәбәле жюри алдында чыгыш ясадылар. Аларның иҗатларына Татарстан Язучылар берлеге рәисе урынбасары, Язучылар берлегенең Чаллы бүлеге җитәкчесе, Г.Тукай исемендәге дәүләт бүләге иясе, күренекле әдип Факил Миңнемөхәммәт улы Сафин һәм Саҗидә Сөләйманова, Илдар Юзеев исемендәге әдәби премияләр лауреаты, язучы Әлфия Ситдыйкова бәя бирделәр. Җиңүчеләр төрле дәрәҗәдәге дипломнар белән бүләкләнделәр.
Татарстан Язучылар берлеге рәисе Ркаил Зәйдулла шагыйрь, прозаик, журналист Марат Кәбировка Һади Такташ исемендәге әдәби премиянең медален һәм таныклыгын тапшырды. Котлыйбыз!
5 апрель көнне Абдулла Алиш исемендәге 20 нче гимназиядә шагыйрә, Абдулла Алиш, Каюм Насыйри премияләре лауреаты Рәхимә Арсланованың иҗатына багышланган “Шигърият бакчасында» исемле республикакүләм катнашу хокукы алган I шәһәр әдәби – иҗат бәйгесен йомгаклау тантанасы узды. Чарага 200 гә якын бала чакырылды. Аларга төрле дәрәҗәдәге Дипломнар һәм Рәхимә Арсланованың яңа гына басылып чыккан ” Бөтерчек” китабы, бүләкләр тапшырылды.
Ә гомумән, бу бәйгегә барлыгы 850 видеоязма һәм 121 баладан үзләре язган шигырьләр кабул ителгән иде. Яхшы дип табылган шигырьләр “Шигърият бакчасында” җыентыгына кертелде. Иң актив балалар башкалабыздан, республика район-шәһәрләреннән (Яр Чаллы, Түбән Кама, Кукмара, Арча, Апас, Югары Ослан, Норлат, Саба, Сарман, Мамадыш, Балык Бистәсе, Лаеш, Лениногорск, Биектау һ.б.) генә түгел, Төмән өлкәсеннән, Башкортстаннан да булды.
Чарада Язучылар берлегеннән шагыйрьләр Ленар Шәех, Рифат Сәлах катнашты. Алар балаларга үз теләкләрен җиткерделәр. Китап сөюче, иҗатка тартылган, туган телен яраткан, хөрмәт иткән балалар булганда гына телебезнең, илебезнең киләчәге өметле булыр.
5 апрельдә Казан шәһәре Совет районының “Дәрвишләр бистәсе балалар иҗаты үзәге”ндә Рәдиф Гаташ (Р.К.Гатауллин) исемендәге “Мин дөньяга хисләрем һәм мәхәббәт аша карыйм” дип исемләнгән ll бөтенроссия тикшеренү һәм иҗат эшләре фәнни-гамәли конференциясе узды.
Конференциягә Якутия (Саха), Чувашия, Башкортстан республикаларыннан һәм Мәскәү шәһәреннән дә эшләр килде, диде шушы матур чараны оештыручы һәм алып баручы балалар иҗаты үзәге бүлек мөдире Ләйсән Антонова.
Татарстанның халык шагыйре Рәдиф Гаташны котлап, профессор, филология фәннәре докторы Хатыйп Миңнегулов, Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгының Милли мәгариф идарәсе җитәкчесе Илгиз Халиков, Казан шәһәре мәгариф идарәсенең баш белгече Рәйхана Баһавиева, профессор, филология фәннәре докторы Васил Гарифуллин, кинорежиссер Нурания Җамали, шагыйрьнең якташлары һ.б. чыгыш ясады. Конференция җырлар һәм Рәдиф Гаташ шигырьләре белән үрелеп барды.
3 апрель көнне, “Мәйдан журналы” редакциясе, Татарстан Язучылар берлегенең Яр Чаллы бүлеге һәм Аяз Гыйләҗев исесендәге Яр Чаллы татар дәүләт драма театры белән берлектә үткәрә торган “Шигъри мәйдан” дип исемләнгән әдәби-музыкаль кичә узды.
Чарада Казан шәһәреннән килгән кунаклар – Татарстан Язучылар берлеге рәисе, Татарстан Дәүләт Советы депутаты Ркаил Зәйдулла, “Татар китабы йорты” һәм Шәриф Камал музее директоры, Айдар Шәйхин, Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе, язучы Хәбир Ибраһимов катнаштылар. Шулай ук башка кичәләрдән аермалы буларак, бу кичәгә Яр Чаллыда яшәп иҗат итүче язучылар, “Ләйсән” әдәби берләшмәсе әгъзалары, укытучылар, китапханәчеләр, педагогия колледжы, Яр Чаллы педагогика университеты студентлары, иҗатка тартылган балалар белән беррәттән Алабугадан, Түбән Камадан, Мамадыштан да әдәбият сөючеләр, “Мәйдан” журналы, «Көмеш кыңгырау», “Шәһри Чаллы” газеталары хезмәткәрләре җыелган иде.
Кичә Яр Чаллы шәһәре Башкарма комитетының Мәгариф идарәсе башлыгы Рөстәм Нияз улы Хуҗинның килгән кунакларны сәламләве белән башланды.
Татарстанның халык язучысы, шагыйрь, публицист, драматург – Татарстан Язучылар берлеге рәисе Ркаил Зәйдулла Татарстанның халык рәссамы, язучыларның якын дусты Мадияр Хаҗиевка 75 яшьлек юбилее уңаеннан “Әдәбияттагы хезмәттәшлек өчен” медале, Берлекнең һәм Бөтендөнья татар конгрессының Рәхмәт хатларын тапшырды. Котлау өлеше тәмамлангач, Ркаил Зәйдулла үзенең шигырьләрен укыды.
Габдулла Тукай исемендәге дәүләт премиясе лауреаты, Татарстан Язучылар берлеге рәисе урынбасары – Язучыларның Чаллы бүлеге җитәкчесе, Бөтендөнья татар конгрессының Яр Чаллы җирле оешмасы җитәкчесе Факил Сафин алды. “Мондый кичәләр бездә ай саен гөрләп үтәләр. Хәзер төп бурыч — “Шигъри мәйдан”ны тагын да киңәйтеп, кичәләребезгә Яр Чаллы шәһәрендәге әдәбият сөючеләр, җәмәгатьчелек белән беррәттән, күршеләребез — Түбән Кама, Алабуга, Менделеевск, Тукай, Минзәлә, башка районнардан да иҗатка татылучыларны җәлеп итү, – диде.
Кунагыбыз, дин галиме һәм тәрҗемәче Айдар Шәйхин Шәриф Камалның әдәби мирасын барлау, пропагандалау буенча күп тырышлык куя торган кеше. Ул Шәриф Камал турында сөйләде. “Ни өчен Шәриф Камал татарның иң серле язучысы?”, “Атасы, гаиләсе, туганнары белән нинди мөнәсәбәттә булган?”, “Дәрдемәнд белән мөнәсәбәтләре турында билгелеме?” кебек укучыларны кызыксындырган күп төрле сорауларга җавап бирде.
Язучы-драматург, шагыйрь Хәбир Ибраһимов соңгы вакытларда җырчы буларак чыгышлар ясый. Ул оста итеп “Ак калфак” җырын җырлады һәм шигырь укыды.
Яр Чаллыда яшәүче шагыйрьләр дә сынатмадылар. Айрат Суфиянов, Рәкит Аллабирде, Зөләйха Минһаҗева, Айзирә Имамова, Исмәгыйль Ишалин, “Ләйсән” әдәби берләшмәсе әгъзалары Түбән Камадан Рәсимә Нәбиуллина, Айдар Нуриев та шигырьләрен укыдылар.
Кичә “ирекле микрофон” рәвешендә дәвам итте. Мамадыш егете, 11 нче сыйныф укучысы Әмир Фәрхуллин үзе язган шигырен укып, тамашачыларның күңелен яулады. Чаллы укучылары да Руслан Логинов, Айзат Гәйнетдинов оста һәм матур итеп шигырьләр укып, залны сокландырдылар. Адымнар мәктәбендә белем алучы егетләр Ильяс Сираев һәм Шамил Зәйнуллин кичә барышында шигырь язганнар икән, аларны укып та күрсәттеләр.
Татар мәктәпләрендә белем алучы укучыларның бу чарада катнашуы күңелле хәл. Кичә барышында тамашачылар алдында шәһәрнең талантлы балалары җырладылар, баянда уйнадылар. Кичәне шагыйрь Лилия Гыйбадуллина алып барды.
Чыганак: Татарстан Язучылар берлегенең Чаллы бүлеге
Балык Бистәсе районы Үзәк китапханәсендә күренекле татар язучысы һәм җәмәгать эшлеклесе Ринат Мөхәммәдиев белән очрашу кичәсе булып узды. Кичәдә китапханәчеләр һәм укытучылар, Аксакаллар шурасы вәкилләре, тәрбиячеләр катнашты. Очрашуны үзәкләштерелгән китапханәләр системасы җитәкчесе Рәхимә Рәшитова ачып җибәрде. Танылган шагыйрь, Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре, күпсанлы җырлар авторы якташыбыз Вазыйх Фатыйхов дәвам итте сүзне. Әдәбият сөючеләрне һәм кунакларны район администрациясе башлыгы исеменнән Балык Бистәсе район мәдәният бүлеге башлыгы Лилия Кәримуллина тәбрикләде. Эчкерсез әңгәмә вакытында райондашларыбыз язучының әсәрләре турындагы фикерләре белән уртаклашты, үзләрен кызыксындырган сорауларга җавап алды.
Район үзешчәннәре Әнәс Низамов һәм Индира Илалова башкаруында халкыбызның моңлы җырлары бу очрашуга тагы да ямь өстәде. Соңыннан Ринат Мөхәммәдиев китапханәгә һәм китап сөючеләргә култамгалы китапларын бүләк итте. Иҗади кичә бик җылы, күңелле узды. Чарага килгән тамашачыларыбыз сөенеп, рухи азык алып, бәйрәмне оештыручыларга рәхмәт әйтеп таралыштылар. Чара Татарстан Республикасы Милли китапханәсенең фәнни-методик бүлеге һәм аның баш китапханәчесе Зәйнәп Җамалиева тарафыннан оештырылган иде.
Шагыйрь белән бәхилләшү иртәгә, 1 апрельдә, Казанның Мәрҗани мәчетендә өйлә намазыннан соң була. Җеназа намазы укыла. Шәүкәт Гаделша Самосырово бистәсендәге “Әл-Мәрҗани” мөселман зиратына җирләнәчәк.
Кайгылы хәбәр…
Бүген, 30 март көнне, 74 яшендә танылган шагыйрь, Г.Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты Шәүкәт Гаделша вафат булды.
Татарстан Язучылар берлеге мәрхүмнең якыннарының тирән кайгысын уртаклаша. Каләмдәшебезнең урыны җәннәттә булсын.
Хушлашу вакытын һәм урынын өстәмә хәбәр итәрбез.
28 март көнне Татарстан Республикасының Габдулла Тукай исемендәге дәүләт премиясе лауреаты Факил Сафин Яр Чаллы шәһәрендәге 39нчы санлы балалар бакчасында тәрбияләнүче балалар белән очрашты. Чара Балалар китаплары атналыгына багышланган иде. Сабыйлар күренекле балалар әдибе Факил Сафин килүгә ныклап әзерләнгәннәр. Аның әсәрләренә рәсемнәр ясап күргәзмә оештырганнар, шигырьләрен ятлаганнар. Бигрәк тә рус төркемендәге балалар актив булдылар. Аларның авазларны дөрес әйтеп татарча шигырь сөйләүләренә шагыйрь абыйлары да сокланды. Факил Сафин балалар өчен күп җырлар язган композитор да бит. Чарада аның җырларын яратып башкардылар Факил абыйлары балаларга үзенең китапларын бүләк итте. Очрашу вакытында шагыйрь балаларның күп сорауларына җавап та бирде.
Татарстан Республикасы мәдәният министрлыгы, Татарстан Республикасы Театр эшлеклеләре берлеге, Г.Камал исемендәге Татар дәүләт Академия театры драматургия өлкәсендә чираттагы «Яңа татар пьесасы-2024» премиясенә конкурс игълан итәләр.
Авторлар конкурска сәхнәдә куелмаган, матбугатта бастырылмаган пьесалар тәкъдим итә алалар. Конкурс ябык; псевдоним белән имзаланган әсәрләр 2 экземплярда кабул ителә; автор турында белешмәләр ябыштырылган аерым конвертта тапшырыла.
Җиңүче авторлар акчалата беренче, икенче һәм өченче премияләр белән бүләкләнә. Моннан тыш Татарстан Республикасы мәдәният министрлыгы тарафыннан махсус премия билгеләнә.
Текстларны почта буенча түбәндәге адреска җибәрүегез сорала: Казан шәһәре, Татарстан урамы, 1 йорт, Г.Камал исемендәге Татар дәүләт Академия театры, «Яңа татар пьесасы-2024» конкурсы.
Пьесалар конкурска 2024 елның 1 октябренә кадәр кабул ителә.
Җиңүче әсәрләр 2024 елның 22 декабрендә игълан ителәчәк.
«Яңа татар пьесасы-2024» конкурсы Комиссиясе рәисе – Марат Готыф улы Әхмәтов, Татарстан Республикасы Дәүләт Советы Рәисе урынбасары, Татарстан Республикасы Президенты каршындагы татар телен һәм Татарстанда яшәүче халыкларның туган телләрен саклау һәм үстерү мәсьәләләре буенча комиссия рәисе.
Сезне татар дөньясы өчен иң мөһим проектларның берсе – #ӘДӘБИМАРАФОН проектында катнашырга чакырабыз!
Яңа сезон #ӘДӘБИМАРАФОН проектында катнашу өчен ВКонтакте социаль челтәренә https://vk.com/adabimarathon адресы буенча авторизация үтеп керегез, беркетелгән анонс-язмада (https://vk.com/wall-143856908_22261) язылган катнашу шартларын укыгыз һәм катнашуыгызны белдереп комментарий калдырыгыз.
Игътибар! XXVII Әдәби марафон “Миллион татар” милли проекты платформасында да (тест режимында) үткәрелә!
Катнашуыгызны көтеп калабыз һәм уңышлар телибез!
Язучы, тәрҗемәче Рауза Хуҗәхмәтова һәм шагыйрә Гөлчәчәк Садретдинова Татарстан Язучылар берлегенең яңа әгъзалары булды. Котлыйбыз!
Нурлат шәһәренең Мәдәният сараенда язучы, журналист, Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре, республикабызның берничә әдәби бүләге лауреаты Илдус Диндаровның 75 яшьлек юбилеен зурлап үткәрделәр. Муниципаль район хакимияте оештырган олуг тантанада аның җитәкчеләре, киң җәмәгатьчелек вәкилләре, каләмдәшләр, китап укучылар әдипне кайнар котлап, мактау грамоталары , истәлек бүләкләре тапшырдылар.
Әлеге әдәби-музыкаль кичә “Бәрәкәтле гомер агышы” дип тикмәгә генә аталмагандыр. Дөрестән дә, Илдус Диндаров бу чорда әдәбиятта, журналистикада нәтиҗәле хезмәт куеп, байтак китаплар язды, халык ихтирамын казанды. Һәм юбилярга күптән түгел генә нәшер ителгән өр-яңа китаплар тапшыру нур өстенә нур өстәде. Язучы өчен моңардан да зуррак шатлык-бәхет булуы мөмкинме соң! Эш шунда ки, район үзәк китапханәсендә авторның, кечкенә генә, төш кенә генә дигәндәй, “ Җәй азагы” дип бик тә мәгьнәле аталган шигырьләр җыентыгын үз хисапларына нәкь шушы күркәм вакыйга көненә өлгерткәннәр. Табадан гына төшкән икенче яңа китап исә шәһәрдәге Илдус ага укыган беренче урта мәктәпнең 60 еллыгы уңаеннан чыгарылган. Ә анда аның да хатирә язмалары һәм фоторәсемнәре урнаштырылган. Күңелле, ихлас чыгышлар, концерт номерлары, җыр-бию белән үрелеп барган бу хикмәтле, ямьле кичә сәхнә түрендә тәүге тапкыр тәкьдим ителгән әнә шул асыл китаплар белән дә гомергә истә калырлык булды.
20 нче март көнне Арча районының Пөшәңгәр күпфункцияле үзәгендә шагыйрь, Татарстан Язучылар берлеге рәисе урынбасары Рифат Җамал һәм аның иҗатташ дуслары белән очрашу булып узды. Чарада Татарстанның халык шагыйре Газинур Морат, Татарстанның халык артисты Әсхәт Хисмәт, шагыйрә Шәмсия Җиһангирова, драматург, артист-иллюзионист һәм сәхнәдә шоу-тамашалар куючы режиссер Альберт Гадел, Татарстанның атказанган артисты Вәис Бәйрәмов, яшь шагыйрә, журналист Дания Нәгыйм катнашты. Кичәдә матур җырлар, мәгънәле шигырьләр, Рифат Җамалга карата җылы сүзләр, укучылар өчен үгет-нәсыйхәтләр яңгырады, биюләр, фокуслар күрсәтелде.
Татарстанда “Илһам” Бөтенроссия яшь язучылар бәйгесенең зона этаплары башланды. Бу чара 19 март көнне Чистай шәһәренең 5нче мәктәбе базасында оештырылды. Яшь каләмчеләрнең хезмәтләрен әдәбият галиме Ләйлә Минһаҗева, драматург Рәдиф Сәгъди, язучы Марат Закир бәяләде.
21 мартта 15.00 сәгатьтә Габдулла Тукай әдәби музеенда шагыйрь, Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе, Муса Җәлил, Һади Такташ исемендәге әдәби премияләр лауреаты Рәмис Аймәтнең «Мәңгелек сагыш» дип исемләнгән яңа шигырьләр җыентыгын тәкъдим итү кичәсе үткәрелә.
«Татарстан китап нәшриятында дөнья күргән әлеге җыентыкта авторның соңгы елларда иҗат ителгән лирик һәм публицистик шигырьләре тупланган. Аларның күбесендә ул тел, милләт, вазгыять турындагы гамьнәре-уйланулары, шәхси күзәтүләре белән уртаклаша, заман, җәмгыять проблемаларын калкыта. Шәхси-сентименталь эчтәлекле шигырьләр шулай ук җыентыкның бизәге булып тора. Югары эстетик дәрәҗәдә иҗат ителгән шигырьләрдә эмоциональ-психологик кичерешләр фәлсәфә белән үрелеп килә», – диелә хәбәрдә.
Аның әйтүенчә, әдәби-музыкаль кичәдә Рәмис Аймәтнең шигырьләрен Галиәсгар Камал театры артистлары Дания Нуруллина, Илнур Закиров, шагыйрә Йолдыз Миңнуллина, Казан театр училищесы студентлары һәм авторның үз укуында ишетергә мөмкин булачак. Чарага танылган әдәбият галимнәре Нурфия Юсупова, Ләйсән Надыршина, китапның мөхәррире, шагыйрь Ленар Шәех, рәссамы Диләрә Нәүрүзова һәм киң җәмәгатьчелек вәкилләре чакырулы.
Китап тәкъдим итү кичәсендә Халыкара конкурслар лауреатлары Рәфинә Ганиуллина, Илгиз Мөхетдинов, Динар Шәрәфетдинов, Рөстәм Хөсәенов һәм Айзилә Зиннәтуллина башкаруында Рәмис Аймәт сүзләренә иҗат ителгән романслар, эстрада җырлары да яңгыраячак. Кичәгә килүчеләр шулай ук Рәмис Аймәт иҗатына багышланган күргәзмә белән дә таныша алачак. Чарага керү ирекле.
tatar-inform.tatar
«Татмедиа»ның «Кәеф» медиалабораториясендә журналист, язучы, «Татар-информ» мәгълүмат агентлыгының татар редакциясе һәм «Интертат» сайты баш мөхәррире Рәмис Латыйповның «Атмый калган таң» китабын тәкъдим итү кичәсе булды. Әлеге китап «Казан утлары» журналы китапханәсе сериясендә өч мең тираж белән басылып чыккан.
Татарстан Милли китапханәсенә йөрүчеләр иң күбе Ринат Мөхәммәдиев, Зифа Кадыйрова, Фәүзия Бәйрәмова, Гаяз Исхакый китапларын өйләренә алып укыганнар.
«Кыш эчендә сез 71 247 китапны өйгә алгансыз. Сез яраткан һәм еш алган китаплардан топ-10 исемлеген әзерләдек», дип яза Милли китапханәнең матбугат үзәге һәм кыш айларында өйгә алып иң күп укылган китаплар исемлеген тәкъдим итә.
Топ-10 татар китабы исемлеге Ринат Мөхәммәдиевның «Ак кәгазь нидән саргая» китабы белән башлана. 2 нче һәм 6 нчы урыннарда Зифа Кадыйрованың «Урланган яшьлек» һәм «Бәхеткә юл кайдан?» китаплары. 3 нче һәм 5 нче урыннарда Галия Сафиуллинаның «Заһидә» һәм «Сыналган мәхәббәт» китаплары. 4 нче урында – Әмирхан Еникиның «Матурлык» китабы.
Исемлек Фәүзия Бәйрәмованың «Һиҗрәт», Гүзәл Галләмованың «Зәңгәр кыңгыраулар», Рифкать Имаевның «Уйла көнем» китаплары белән дәвам итә һәм Гаяз Исхакыйның «Ике йөз елдан слоң инкыйраз»ы белән төгәлләнә.
Китапханә шулай ук нәфис әдәбият китапларының топ унлыгын, нон-фикшн һәм научпоп китаплары унлыгын, үсмерләр китаплары унлыгын, балалар китаплары унлыгын һәи иң нәниләр өчен китаплар унлыгын төзегән. Ул исемлекләрдә татар китаплары юк.
Чыганак: tatar-inform
Татарстан Язучылар берлегенең “Язучы” нәшриятында танылган шагыйрә Илсөяр Иксанованың рус телендә “Я вздрогну от закатного луча” (“Сискәндерә Кояш баешы”) дип исемләнгән яңа китабы дөнья күрде.
Бу җыентыкта Илсөяр Иксанованың төрле елларда язылган мәхәббәт лирикасы һәм фәлсәфи шигырьләре тупланган. Аларда өмет балкышы да, югалту ачысы да, халык язмышы өчен борчылулар да, киләчәккә ышаныч та бар.
Башкортстан Республикасы Югары Тәтешле авылында Башкортстанның халык шагыйре Әнгам Атнабаевка һәйкәл ачылды. Һәйкәл Ленин урамында үзәк китапханә каршына куелган. Тантаналы чарада татар язучылары Вахит Имамов, Ләбиб Лерон, Рөстәм Галиуллин да катнашты.
Балык Бистәсе районы “Салават купере” балалар бакчасында “Туган телем-иркә гөлем!” дип исемләнгән әдәби- музыкаль кичә узды. Кичәнең кунагы Татарстан язучылар берлеге әгъзасы, шагыйрә Рәсимә Әхмәтзакир кызы Гарифуллина иде. Очрашу бөек шагыйребез Габдулла Тукайның “Туган тел” җыры белән башланып китте. Очрашу тәрбиячеләр Нурфия Галиуллина, Фәния Газизҗанова, Рамилә Шакирова һәм балаларның, шагыйрәнең чыгышлары белән тыгыз үрелеп барды.
Рәсимә Гарифуллина балалар өчен махсус атап язган яңа шигырьләрен укыды, үзе иҗат иткән җырларны башкарды. Балалар да үз осталыкларын күрсәттеләр. Бакчада тәрбияләнүче Матвеева Милана татар телендә “Кабак” шигъри әкиятен сөйләде. Зәй
